Checklist: Zo kies je een NAS

Met een nas voeg je in feite een omvangrijk opslagstation aan je thuisnetwerk toe waarop je alle documenten en mediabestanden veilig kwijt kunt. Omdat het apparaat draait op een besturingssysteem zijn er daarnaast nog allerlei andere functies mogelijk. Denk bijvoorbeeld aan camerabewaking, films downloaden en data delen. Wil je zelf een nas kopen? Neem dan de kooptips in dit artikel grondig door.

Tip 01: Waarom een nas?

Een nas (networked attached storage) laat zich het beste omschrijven als een harde schijf voor je thuisnetwerk. Via een netwerkkabel sluit je dit apparaat dan ook aan op een router of switch. Je kunt er (media)bestanden op kwijt en die vanaf pc’s, laptops, smartphones, tablets, mediaspelers, gameconsoles en smart-tv’s opvragen. De meeste nas’en hebben een functie om gegevens extra veilig op te slaan, zodat je de kans op dataverlies tot een minimum beperkt. Veel consumenten kiezen voor zo’n product om hun dierbare foto’s en video’s zorgvuldig te bewaren. Ook mediafanaten doen graag een beroep op dit netwerkapparaat. Er is tenslotte veel opslagcapaciteit beschikbaar en het is handig om ruimtevretende films, series en muziek op een centrale netwerklocatie onder te brengen. Je creëert in feite je eigen cloud waarmee je allerlei gegevens met verschillende (mobiele) apparaten kunt delen. In tegenstelling tot reguliere computers is het energieverbruik zeer laag. Een nas laat je dan ook met een gerust hart 24 uur ingeschakeld, zodat de bestanden altijd en overal paraat staan. Zelfs buiten je thuisnetwerk heb je toegang tot persoonlijke data, bijvoorbeeld vanaf een werk- of vakantieadres. De bediening van een nas regel je door het netwerkadres op te geven in een browser, bijvoorbeeld met een laptop, pc of tablet.

Tip 02: Aantal schijven

In iedere nas passen één of meerdere harde schijven. Verstandig is om een exemplaar te kiezen met ruimte voor minimaal twee opslagstations. Belangrijke data sla je dan min of meer dubbel op, zodat je de gegevens bij een defecte schijf niet kwijtraakt. Zo’n beveiligde opslagmethode heet een raid-opstelling (redundant array of independent disks). Overigens kost deze manier van opslaan wel meer opslagruimte (zie kader). Houd er verder rekening mee dat gerenommeerde nas-fabrikanten als Synology, Netgear en QNAP hun producten zonder ingebouwde schijven verkopen. Die dien je dus zelf aan te schaffen. Controleer dan ook goed in de specificaties welke interne schijven de nas accepteert. Meestal is er ondersteuning voor 2,5inch- en 3,5inch-modellen. Werp voor de zekerheid altijd even een blik op de online compatibiliteitslijst met ondersteunde harddisks van de betreffende fabrikant. De montage is doorgaans eenvoudig, want meestal hoef je de opslagdrager alleen maar in een gleuf te klikken. Bij bepaalde modellen schroef je de schijven vast in een houder. Sommige (web)winkels voegen tegen een meerprijs zelf geschikte opslagdragers toe, zodat je daar geen omkijken naar hebt. Daarnaast bestaan er ook fabrikanten die standaard een eigen schijf meeleveren, zoals Western Digital, Buffalo en Apple. Bedenk goed dat je de schijf van een kant-en-klaar product niet altijd kunt verwisselen.

Raid-configuraties

Er bestaan meerdere raid-opstellingen, waarvan raid1 waarschijnlijk de meest voorkomende is. Hiervoor zijn tenslotte slechts twee opslagdragers vereist. Raid1 kopieert de inhoud van schijf 1 letterlijk naar schijf 2, zodat je bij een defecte schijf geen data verliest. Gebruik je twee exemplaren van 2 TB, dan blijft er dus een netto schijfruimte van 2 TB over (50% capaciteitsverlies). Als je een nas met meer dan twee schijven bezit, kun je als alternatief ook een raid5-opstelling overwegen. Hierbij verdeelt je nas hersteldata efficiënt over meerdere opslagstations, waardoor er vergeleken met raid1 naar verhouding meer netto opslagcapaciteit overblijft (33% capaciteitsverlies bij drie schijven). Gaat er bij raid5 één schijf stuk, dan is er geen sprake van dataverlies.

Tip 03: Usb-poorten

De meeste nas’en hebben meerdere usb-poorten aan boord, zodat je de opslagcapaciteit desgewenst eenvoudig uitbreidt en back-ups wegschrijft. Soms beschikt de nas zelfs over een fysieke knop om rechtstreeks een kopie op het usb-apparaat te bewaren. Verder gebruik je een usb-poort eventueel om een printer met je thuisnetwerk te delen. Producten voor thuisgebruikers hebben aan de voorzijde veelal een gemakkelijk bereikbare usb-poort, terwijl er aan de achterzijde ook nog één of meerdere aansluitingen zijn gehuisvest. Zodra je een usb-stick of externe schijf aansluit, herkent het besturingssysteem van je nas direct de externe opslagdrager. Zo verschijnt binnen het besturingssysteem DiskStation Manager van een Synology-apparaat automatisch een usbshare-map met de inhoud van het usb-opslagstation. Fijn is dat de meeste nas’en bestandssystemen van Windows, macOS en Linux moeiteloos herkennen, zodat je de externe schijf of usb-stick niet eerst hoeft te formatteren. Wens je een vliegensvlugge overdrachtssnelheid, let dan goed op de usb-standaard. Een nas met usb3.0-poorten pompt de bestanden bijvoorbeeld sneller over dan een exemplaar met ‘gedateerde’ usb2.0-aansluitingen. Soms is er ook een eSata-poort om een harde schijf te verbinden.

Tip 04: Hdmi-uitgang

Wie voor mediadoeleinden een nas wil aanschaffen, doet er goed aan om een exemplaar met hdmi-uitgang te overwegen. Hiermee sluit je het apparaat rechtstreeks op een televisie aan. Via een media-applicatie als Kodi of Plex speel je video’s, foto’s en muziek rechtstreeks af zonder dat er een extra mediaspeler aan te pas komt. De meeste fabrikanten van zo’n ‘media-nas’ leveren een afstandsbediening mee, zodat je vanuit je luie stoel door de filmcollectie navigeert. Overigens kun je vaak ook een mobiele app als veredelde afstandsbediening gebruiken. Houd er wel rekening mee dat de meeste nas’en interne componenten via een ingebouwde ventilator koelhouden. Die produceert geluid en wellicht is dat tijdens rustige passages van een spannende film nogal storend. Sommige producten maken om die reden gebruik van passieve koeling zonder ventilator. Verder zijn er ook nas’en in de vorm van een platte mediaspeler verkrijgbaar, zodat ze moeiteloos in een televisiemeubel passen. De QNAP HS-251+ is daarvan een goed voorbeeld.

Tip 05: Systeemprestaties

Hoewel een nas aanmerkelijk minder systeemprestaties verlangt dan een pc of laptop is een beetje rekenkracht geen overbodige luxe. De gebruikersinterface reageert dan net even sneller en apps hebben minder wachttijd nodig. Zeker wanneer meerdere gebruikers tegelijkertijd een beroep doen op een nas, schaf je het beste een exemplaar aan met een krachtige cpu en voldoende werkgeheugen. Dat komt ook nog eens de lees- en schrijfsnelheid van dataverweking ten goede, al is die ook van andere factoren afhankelijk. Een processor met twee rekenkernen in combinatie met 1 GB ram voldoet voor de meeste mensen prima. Producten met lagere waarden zijn weliswaar voordelig in aanschaf, maar de kans op een traag gebruikersmenu is na verloop van tijd reëel. Bij intensief gebruik door meerdere gebruikers kun je een exemplaar met een quadcore-processor en 2, 4 of zelfs 8 GB ram overwegen. Je betaalt daar logischerwijs wel meer geld voor.

Tip 06: Netwerkaansluiting

Vanzelfsprekend beschikt iedere nas over een ethernetpoort, zodat je het apparaat rechtstreeks op een switch of router kunt aansluiten. Recente producten hebben veelal gigabit-ethernet, waardoor er snel datatransport mogelijk is. Voorwaarde is wel dat je volledige thuisnetwerk hierop is ingericht. Verder zijn er nog altijd veel (web)winkels die nas’en met een 100Mbit-netwerkpoort aanbieden. Die ondersteunen een lagere overdrachtssnelheid, al is die voor de meeste mensen nog altijd ruim voldoende. Veel duurdere modellen bevatten zelfs twee ethernetpoorten, waardoor er bij correct gebruik een hogere overdrachtssnelheid haalbaar is (link aggregation). Met name in drukke bedrijfsomgevingen is dat een interessante optie, maar voor thuisgebruik heb je aan één netwerkaansluiting genoeg. Vanwege het storingsgevoelige karakter van een wifi-verbinding geniet een bekabelde netwerkverbinding altijd de voorkeur. Er zijn dan ook nauwelijks producten met een draadloze netwerkadapter verkrijgbaar, al bestaan er enkele uitzonderingen.

Tip 07: Besturingssysteem

Ieder nas-merk heeft zijn eigen besturingssysteem. Dat is eigenlijk altijd een variant van Linux, die je via een webinterface kunt bereiken. Handig, want voor de bediening van het netwerkstation ben je dus niet afhankelijk van Windows of macOS. Open simpelweg op een willekeurig apparaat een browser en typ het netwerkadres van de nas. Via de gebruikersnaam en het wachtwoord log je vervolgens in. Hier geef je onder meer aan welke raid-configuratie je wenst en welke gezinsleden er toegang tot het apparaat hebben. Afhankelijk van het besturingssysteem staan er allerlei apps voor je klaar. Denk bijvoorbeeld aan een mediaserver om films aan smart-tv’s beschikbaar te stellen en surveillancesoftware om beelden van bewakingscamera’s op te slaan. Benieuwd naar alle mogelijkheden? Je probeert vrijblijvend een live-demo uit, zodat je verschillende besturingssystemen kunt uitproberen. Voor Synology DiskStation Manager surf je hiernaartoe, terwijl QNAP QTS bereikbaar is hier. Klik respectievelijk op Probeer het nu gratis en Try it Now om de gebruikersomgeving te openen. Ook merken als Netgear en Thecus bieden een live-demo aan.

Alternatieve apps

Bekende nas-fabrikanten als Synology en QNAP bieden eigen apps aan waarmee je het apparaat eenvoudig uitbreidt. Daarnaast bestaan er ook applicaties die externe ontwikkelaars beschikbaar stellen. Zo gebruik je het downloadprogramma SABnzbd bijvoorbeeld probleemloos vanaf een geschikte nas. Houd er wel rekening mee dat je deze uitbreidingen handmatig moet downloaden. Alternatieve toepassingen zijn niet getest en brengen daarom een zeker risico met zich mee. Voor Synology-apparaten is SynoCommunity een interessante pakketbron.

Tip 08: Mobiele functies

Misschien wens je ook op je smartphone en tablet toegang tot je bestanden. Nagenoeg alle nas-fabrikanten bieden één of meerdere apps aan, zodat je altijd en overal bij je data kunt komen. Zo installeer je voor een Synology-machine bijvoorbeeld DS Cloud. Hiermee bepaal je zelf welke mappen van de nas je met een smartphone of tablet wilt synchroniseren, zodat je ook offline toegang tot de bestanden hebt. Je kunt als alternatief ook DS File uitproberen, waarmee je via internet de gewenste bestanden bereikt. Synology biedt verder nog aparte apps aan om onder andere muziek te streamen, camerabeelden te monitoren, foto’s te ordenen en video’s af te spelen. Concurrent QNAP heeft vergelijkbare mobiele apps in beheer. Synology en QNAP spannen overigens wel de kroon, want merken als Western Digital, Buffalo en Netgear bieden aanmerkelijk minder mobiele applicaties aan. Vooral als bezitter van een iPhone, iPad of Android-toestel is er zeer veel mogelijk. Zoek in de App Store of Play Store op de merknaam van je nas om geschikte toepassingen te vinden. Na de installatie typ je de netwerknaam en inloggegevens om toegang te krijgen.

Tip 09: Aan/uit-schakelaar

Het klinkt als iets vanzelfsprekends, maar lang niet iedere nas heeft een fysieke aan/uit-schakelaar. Wil je het apparaat tijdelijk aan- of uitzetten, dan regel je dat binnen de webinterface. Hiervoor moet je dus wél eerst met een apparaat op de nas inloggen. Veruit de meeste Synology- en QNAP-producten hebben aan de voorzijde een aan/uit-knop, zodat je de nas rechtstreeks in- of uitschakelt. Eerst op de webinterface inloggen is in dat geval niet nodig. Na het opstartproces zie je aan de hand van de indicatielampjes of alle schijven en de ethernetverbinding gereed zijn voor gebruik.

Kooptips

Wie zich verdiept in een nieuwe nas komt ongetwijfeld bekende namen als Synology, QNAP en Western Digital tegen. We stellen van de genoemde fabrikanten drie interessante producten aan je voor.

Synology DS218+

Prijs: € 328,90 (excl. schijven)
Dit instapmodel van Synology biedt ruimte aan twee 2,5inch- of 3,5inch-schijven, zodat je data via een raid-configuratie gespiegeld kunt opslaan. Via drie usb3.0-poorten sluit je optioneel usb-sticks of externe schijven aan voor nog meer opslagcapaciteit. Onder de motorkap is een Intel Celeron-processor samen met 2 GB ram verantwoordelijk voor de rekenprestaties. Het werkgeheugen breid je eventueel uit naar 6 GB. Synology schotelt zijn gebruikers met DiskStation Manager een zeer laagdrempelig besturingssysteem voor met toegang tot het zogeheten Package Center. Hiermee installeer je handige apps als Media Server en Surveillance Station.

QNAP TS-251+

Prijs: € 335,- (excl. schijven)
De QNAP TS-251+ is al enige tijd verkrijgbaar, maar nog altijd bieden veel (web)winkels dit interessante product aan. Er passen twee 2,5inch- en 3,5inch-schijven in de behuizing. Een Intel Celeron-processor is verantwoordelijk voor de rekenkracht. Het standaardmodel heeft 2 GB ram aan boord, maar tegen een meerprijs kun je kiezen voor 8 GB werkgeheugen. Verder staan er twee usb2.0- en evenzoveel usb3.0-poorten paraat voor het aansluiten van externe opslagdragers. Opvallend is dat de Taiwanese fabrikant een afstandsbediening meelevert. Dat is niet zonder reden, want via een hdmi-uitgang verbind je deze nas rechtstreeks met een televisie. Zo speel je dus direct foto’s, video’s en muziek af.

WD My Cloud Home (Duo)

Prijs: vanaf € 149,-
Geen zin om zelf passende schijven voor je nas te zoeken? Western Digital verzorgt kant-en-klare producten die meteen gereed zijn voor gebruik. Onder de noemer My Cloud Home (Duo) kies je een nas met de gewenste opslagcapaciteit. Je hebt keuze tussen minimaal 2 TB en maximaal 20 TB opslag. Ga je voor een model met 4 TB opslagcapaciteit of hoger, dan kun je ook een exemplaar met twee interne 3,5inch-schijven overwegen. Voordeel hiervan is dat je de bestanden dubbel opslaat, zodat er minder kans is op dataverlies. In het geval van twee schijven is de behuizing wel iets forser. Voor de rekentaken zijn een quadcore-processor en 1 GB ram verantwoordelijk. Naast gigabit-ethernet heeft de My Cloud Home (Duo) ook nog een usb3.0-poort aan boord. De Duo-versie bevat twee usb-aansluitingen.

PA-1650-78 ADP-65GD B laptop adapter voor Asus X551 X551M X551CA X551MA X551MA-DS21Q
A12-120P1A laptop adapter voor Chicony Hasee K560 K590S i7
DELL 4GVGH voor DELL XPS 15 9550 4GVGH 1P6KD Li-ion 84Wh 11.4V
DELL 90V7W voor Dell XPS 13 5K9CP DIN02 JD25G Li-ion 56wh 7.6V
CLEVO 6-87-W370S-4271 W370BAT-8  voor Clevo W350ET W350ETQ serie Li-ion 5200mah/76.96Wh 14.8V
DELL 4GVGH  voor DELL XPS 15 9550 4GVGH 1P6KD Li-ion 84Wh 11.4V
DELL FRR0G K4CP5  voor DELL Latitude E6320 serie(All) Li-ion 5200mah 11.1v