Tijdlijn besturingssystemen: van tikken tot klikken

We staan nog maar weinig stil bij ons besturingssysteem (vooral omdat het zo goed werkt). Zonder deze software zijn onze pc’s maar een waardeloze verzameling onderdelen. Maar er is veel gebeurd voordat besturingssystemen zo geavanceerd raakten…
1966 – Introductie eerste besturingssysteem voor IBM-computers: Disk Operating System (DOS). Kan één programma tegelijk draaien.
1984 – Niet Microsoft, maar Apple kwam 19 jaar met de eerste grafische gebruikers­interface. Mac OS was niet tikken, maar klikken.
1985 – Een jaar later komt ook Microsoft met een grafische interface: Windows 1.0. Voor het eerst zijn pc’s echt gebruiksvriendelijk.
1991 – Windows is inmiddels bij versie 3.0 wanneer Linus Torvalds met een opensource-besturingssysteem komt genaamd Linux.
1995 – Met Windows 95 krijgt Windows een grote metamorfose met een betere grafische interface, die tevens 32 bits is.
2007 – Diverse succesvolle versies van Windows verder zijn gebruikers massaal ontevreden met Windows Vista. Het zit vol problemen.
2007 – Apple zorgt met iOS weer voor een revolutie door z’n mobiele besturingssysteem een gebruiksvriendelijke aanraakinterface te geven.
2007 – Ook Google doet een duit in het zakje met Android. Dat lijkt erg op iOS, maar is flexibeler en beschikbaar is voor niet-Apple-telefoons.
2013 – Na de ongelukkige hybride tablet/pc-interface van Windows 8, revancheert Microsoft zich met het solide Windows 8.1.
2015 – Microsoft kondigt aan dat Windows 10 de laatste Windows-versie ooit is (qua naam). Er blijven natuurlijk wel updates komen.
Technisch gezien was DOS niet het eerste besturingssysteem, daarvoor moeten we helemaal terug naar de jaren 50, het was echter wél het eerste besturingssysteem dat de basis legde voor een interface waar gewone consumenten iets mee konden. Interessanter dan de technologische achtergrond zijn de gebeurtenissen rónd de release van die besturingssystemen.

MS-DOS gestolen?

In 1981 introduceerde Microsoft een eigen versie van DOS, genaamd MS-DOS. Het bedrijf ontwikkelde deze software niet zelf, maar kocht het van een bedrijf genaamd Seattle Computer Products. Dat bedrijf had een versie ontwikkeld, genaamd Q-DOS, dat in tegenstelling tot het op dat moment populaire C/PM, kon samenwerken met IBM-computers. Microsoft ontwikkelde op basis van Q-DOS z’n eigen versie MS-DOS en verkocht dit aan IBM. Er gaan al jaren hardnekkige geruchten dat Bill Gates dat niet op een nette manier heeft gedaan, en dat hij delen C/PM-code heeft ‘gestolen’ om MS-DOS te bouwen. Als dat waar zou zijn, is het gehele imperium van Microsoft gebouwd op gestolen software, en dat zou gigantische consequenties hebben voor het bedrijf. Na al die jaren heeft echter nog niemand dat gerucht kunnen bewijzen.

Windows gestolen?

Ook Windows heeft de nodige problemen gekend met betrekking tot auteursrechten. Vier jaar na het verschijnen van Windows 1.0, daagt Apple in 1988 Microsoft en Hewlett Packard voor de rechter voor het schenden van auteursrechten. Kortgezegd, was Apple van mening dat de besturingssystemen Microsoft Windows en HP New Wave rechtstreekse kopieën waren van besturingssysteem Lisa en later Mac OS. Apple verloor de zaak, omdat de rechter oordeelde dat ‘Apple geen octrooibescherming kan genieten voor het idee van een grafische gebruikersinterface of het idee van een bureaubladmetafoor’. Desalniettemin bleef Apple Microsoft belagen met rechtszaken omtrent het gebruik van Apple-patenten in Windows. Tot 1997, toen Steve Jobs terugkeerde bij Apple en Microsoft een steunpakket van 150 miljoen dollar toezegde, op voorwaarde (onder andere) dat de rechtszaken zouden stoppen.

Mac OS gestolen?

Microsoft is niet de enige partij die is beschuldigd van diefstal. Softwarebedrijf Xerox klaagde Apple in 1989 aan wegens schending van auteursrecht. Het bedrijf was van mening dat Apple gebruik heeft gemaakt van technologie van Xerox voor z’n eigen software. Helemaal ondenkbaar is dat niet, het is algemeen bekend dat Steve Jobs tijdens een bezoek aan Xerox voor het eerst in aanraking kwam met een grafische gebruikersinterface met muis en daar zeer geïnspireerd door raakte. De zaak werd niet-ontvankelijk verklaard. Een fantastische anekdote is een vergadering in 1983, waarin Jobs trachtte om Gates te intimideren in een vergaderkamer vol Apple-werknemers en riep: “Je steelt van ons!” Gates schijnt daarop heel rustig te hebben geantwoord: “Steve, ik denk dat je het anders moet zien. We hadden allebei een rijke buurman, Xerox, en ik heb daar ingebroken om de televisie te stelen, om vervolgens te ontdekken dat jij die al had gestolen.” Een heerlijk stukje softwaregeschiedenis.

Windows boycotten

Een andere interessante stap in de geschiedenis van besturingssystemen is de release van Windows Vista. Ditmaal geen gesteggel omtrent gestolen software, maar meer om software die totaal niet gereed leek voor lancering. Vista was bedoeld als overbrugging tussen Windows XP en Windows 7, en had in 2003 uit moeten komen. In 2004 kondigde Microsoft echter aan dat de broncode van Vista werd weggegooid en dat men helemaal opnieuw begon. Het zou tot 2007 duren voordat Vista eindelijk in de winkel lag, en zelfs toen bleek de software nog niet klaar voor release. Het zat vol met bugs, gebruikers klaagden steen en been, en er klonken steeds meer geluiden om Vista te boycotten om zo de release van een betere versie te versnellen. Hoewel Microsoft benadrukte dat niet overstappen een heel slecht idee was, duurde het (al dan niet door deze strategie) slechts tot 2009 voordat Windows 7 verscheen.

EGO BA2240E voor EGO Power Plus Li-ion 224Wh/4.0Ah 56V
ACDP-100D01 laptop adapter voor Sony Vaio PCGA AC19V4 ACDP-100D01
PA-1650-78 ADP-65GD B laptop adapter voor Asus X550LB-NH52 R33030 N17908EXA1208UH EXA1208EH
DELL 4GVGH voor DELL XPS 15 9550 4GVGH 1P6KD Li-ion 84Wh 11.4V
ADS-40FSG-19 laptop adapter voor LG E1948S E2242C E2249 E1948 PC
LENOVO L14M2P21  voor Lenovo S41-70 S41-70AM Li-ion 3900mAh(30Wh) 7.4V

Microsoft speelt het Windows-spelletje kei- en keihard

Ik word hier onpasselijk van. Windows 10 is prima, maar ik geef nog steeds de voorkeur aan Windows 7. En ik ben niet de enige.
Het Digital Analytics Program van de Amerikaanse overheid, dat een compleet en accuraat beeld geeft van de populariteit van besturingsprogramma's in de VS, liet half maart zien dat Windows 7 met 24,6 procent van alle gebruikers, nog uitstijgt boven Windows 10, dat op 17,3 procent uitkwam. Windows 8.x komt als derde uit de bus met 3,7 procent. Dus er zijn veel meer gebruikers van de oudere versies van Windows dan van Windows 10. Maar Microsoft heeft duidelijk gemaakt dat het iedereen op één OS-versie wilt hebben - namelijk Windows 10.
Het is waar dat Windows 7 nog updates blijft krijgen tot 14 januari 2020 en dat Windows 8.1 ondersteund blijft tot 10 januari 2023. Dat is het goede nieuws. Het slechte nieuws is dat als je die besturingssystemen op een PC hebt draaien met een Intel Kaby Lake (7de generatie) of een AMD Ryzen Bristol Ridge, je nu direct tegen je end-of-support-datum bent aangelopen.
Geweldig nieuws toch?
We zijn hiervoor gewaarschuwd. Microsoft vertelde ons vorig jaar dat het de oudere besturingssystemen niet langer meer zou ondersteunen op de nieuwste processoren van AMD en Intel. Microsoft zal die besturingssystemen ook niet meer ondersteunen op Qualcomm's 8996 of nieuwere processoren. En Microsoft heeft Intel en AMD ook nog eens zo gek gekregen om dit idee te steunen. Een woordvoerder van Intel zei zelfs: "Nee, Intel zal de drivers van Windows 7 en 8 niet updaten voor de zevende generatie Intel Core vanwege het veranderde ondersteuningsbeleid van Microsoft."
Dank je wel, AMD en Intel. We waarderen jullie steun.
Kunnen Windows 7 en 8 eigenlijk wel draaien op die nieuwe processoren? Ik weet niet hoe het staat met het gehypte ding van AMD, maar ik had Windows 7 draaien op Kaby Lake. Ging prima. Er is slechts één klein probleem. Toen Microsoft eindelijk met zijn recentste patches kwam, kreeg ik ze niet. In plaats daarvan kreeg ik een melding: "Niet ondersteunde hardware - Jouw PC gebruikt een processor die niet wordt ondersteund door deze versie van Windows en je zal geen updates ontvangen".
Hemeltjelief, het is Microsoft ernst.
Overigens was deze laatste patch de grootste in de geschiedenis van Windows en bevatte negen - ja, werkelijk: negen! - kritieke patches. Heel, heel, heel erg bedankt Microsoft.
Is het redelijk van me dat ik doorlopende ondersteuning verwacht? Nou, als ik kijk naar de FAQ van Microsofts Windows Lifecycle support dan lees ik: "Alle desktopbesturingssystemen, of die nu privé of zakelijk worden gebruikt, krijgen minimaal 10 jaar ondersteuning (minimum van vijf jaar Mainstream Support en een minimum van vijf jaar Extended Support) bij het ondersteunde service pack-niveau."
Maar het relevante artikel in Microsoft Knowledge Base stelt: "Vanwege de manier waarop dit ondersteuningsbeleid wordt uitgevoerd, zullen apparaten met Windows 8.1 en Windows 7 met een zevende generatie (of later) processor niet langer in staat zijn updates via Windows Update of Microsoft Update te scannen of te downloaden."
Zien anderen ook die kleine dissonantie? Ik zie gronden voor een rechtszaak. Als ik een bedrijf zou leiden dat heeft betaald voor licenties op Windows 7 en Windows 8.1 om nog enkele jaren ondersteuning te blijven krijgen, zou ik woedend zijn.
Ik weet niet hoe veel van de gebruikers consumenten of zakelijk zijn. Maar gezien het bekende conservatisme van bedrijven ben ik er vrijwel zeker van dat de meeste zakelijke gebruikers nog steeds met Windows 7 werken. Nu Microsoft bedrijven keihard confronteert met zijn weigering om het meest populaire besturingssysteem te ondersteunen op de snelste en nieuwste hardware, zie ik dat nog wel als een boemerang terugkomen.
Microsoft wil wel heel erg graag Windows 7 en 8.x buiten gebruik stellen. Zijn klanten zijn niettemin niet van plan om daarin mee te gaan.
Als Microsoft niet inbindt dan voorzie ik dat zakelijke gebruikers overwegen naar Chromebooks en Linux-desktop over te stappen. Immers, daarvan hoef je niet te verwachten dat je wordt afgesneden van hardware-ondersteuning alleen om je te laten "upgraden" terwijl je dat niet wilt.