Nvidia heeft eindelijk weer een nieuwe generatie videokaarten uitgebracht. Na twee jaar de gpu-markt domineren met de GeForce 1000-serie, durft de chipmaker nu een groot risico te nemen. De resulterende grafische snufjes zijn in theorie om van te watertanden, maar de prijzen zijn ver voorbij het punt van redelijkheid gestegen.
Het is bijzonder verleidelijk voor een marktleider om achterover te leunen en het geld binnen te laten stromen. De Vega-architectuur van AMD stortte na een korte hype als een vallende ster ter aarde en door de cryptoboom van vorig jaar waren de videokaarten niet aan te slepen. Het gevaar bestaat echter dat de concurrent door te innoveren een inhaalslag maakt, iets waar processorfabrikant Intel over mee kan praten. Nvidia rust daarom niet op zijn lauweren en zet volledig in op baanbrekende technologieën als ray tracing en AI. Het resultaat is de Turing-architectuur.
De videochips die de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 en RTX 2080 Ti aandrijven, bevatten bijna anderhalf keer zo veel transistors als de vorige generatie. Deze toename aan silicium is niet volledig toe te schrijven aan de respectievelijk 2944 en 4352 Cuda-rekenkernen die doorgaans het grafische werk voor hun rekening nemen. Nvidia heeft namelijk twee nieuwe soorten rekenkernen toegevoegd aan de grafische chip: RT-kernen en Tensor-kernen. Beiden spreken tot de verbeelding.
De Tensor-kernen luiden op een hele andere wijze de toekomst in. Deze kernen zijn gespecialiseerd in het soort berekeningen die neurale netwerken gebruiken. Nvidia zet de Tensor-kernen in voor een door kunstmatige intelligentie aangedreven vorm van anti-aliasing, genaamd ‘deep learning super sampling’. Dankzij vooruitgang in het herkennen van beelden kunnen de RTX-kaarten snel en effectief beelden verscherpen. Nvidia traint de Tensor-kernen met behulp van een supercomputer en die training krijgen bezitters van een RTX-kaart binnen in de vorm van driverupdates.
We kunnen niet wachten tot we deze tot de verbeelding sprekende technieken kunnen aanschouwen in onze games. Dat is namelijk het probleem. Op het moment van schrijven zijn er exact nul games die ray tracing en dlss ondersteunen. Games als Battlefield 5 en Shadow of the Tomb Raider ontvangen ray tracing op een later moment. De lijst van games die dlss gaan ondersteunen is langer, maar ook daar moeten we op wachten. Bij het bespreken van de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 en RTX 2080 Ti rest ons niets anders dan een ‘traditionele’ vergelijking van prestaties met de vorige generatie.
De Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti is het grote broertje van de 2080 en is de gedoodverfde favoriet om de titel ‘krachtigste videokaart van de wereld’ van de GTX 1080 Ti af te pakken. Met een maximale temperatuur van 76 graden wordt de 2080 Ti duidelijk warmer dan de 2080 en de videochip klokt uiteindelijk minder hoog met 1900 MHz. We zullen zien of die lagere kloksnelheid een probleem vormt, of dat de 4352 Cuda-kernen genoeg zijn om de 2080 voorbij te streven. De RTX 2080 Ti beschikt over een royale 11 GB GDDR6-geheugen, draaiend op 1750 MHz.
Fabrikanten als Asus hebben weinig invloed op de werking van Nvidia’s chip, maar de wijze waarop ze zich onderscheiden is door middel van de koeling. De Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 en 2080 Ti maken beiden van dezelfde koeling gebruik, die licht is verbeterd ten opzichte van de vorige generatie high end Asus-kaarten. De RTX 2080 en RTX 2080 Ti maken gebruik van drie relatief kleine fans, zodat de kaarten met respectievelijk 299 en 305 millimeter aan de lange kant zijn. Qua geluid hebben we geen klachten: het gezoem van de ventilators kwam niet boven de kast- en processorkoeling uit.
Alle geteste games zijn gespeeld op drie resoluties: 1080p, 1440p en 2160p. Indien mogelijk maken we gebruik van de hoogste standaardinstellingen. De uitzondering hierop is Grand Theft Auto 5, die geen presets kent. Bij deze game hebben we alle instellingen handmatig zo hoog mogelijk gezet, met uitzondering van multi sampling anti-aliasing. Op elke resolutie hebben we meerdere keren gemeten. In de grafieken vind je de gemiddelden van alle gemeten gemiddelden en het laagst gemeten minimum terug. Als je met de muis over de staven beweegt, zie je de precieze scores.
De rode balk is 1080p, grijs 1440p en zwart 2160p. De lichtere tint toont de gemiddelde fps, de donkere tint is het laagst gemeten minimum.
Waarom vergelijken we die arme Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 niet gewoon met de GTX 1080? Dat is toch de directe opvolger? Met die vraag komen we aan bij de olifant in de kamer: de betaalbaarheid van deze nieuwe rekenmonsters. De geteste GTX 1080 Ti van MSI gaat voor 820 euro over de toonbank. De Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 presteert vaak slechter, maar neemt bij veruit de meeste winkels een hap van 1050 euro uit je bankrekening. De prijs-kwaliteitverhouding van de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti is zo mogelijk nog schever. Zestig frames per seconde op 2160p is prachtig, maar is dat ook ‘1400 euro’-prachtig?
Zoals het er nu voor staat, kunnen we niet anders dan teleurgesteld zijn in de nieuwe generatie videokaarten van Nvidia. Jazeker, de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti neemt moeiteloos de prestatiekroon over van de GTX 1080 Ti. Maar tegen welke prijs? De RTX 2080 kunnen we moeilijk aanraden als de GTX 1080 Ti regelmatig beter presteert voor een significant lagere prijs. En laten we wel wezen, 800 euro voor de 1080 Ti is dan nog steeds een exorbitant bedrag.
Nu heeft Nvidia natuurlijk nog een tweetal troeven achter de hand: ray tracing en dlss. Omdat deze onderscheidende features nog niet actief zijn, kunnen we geen definitief oordeel vellen. Zodra deze fantastische snufjes daadwerkelijk zijn geïmplementeerd, zullen we uiteraard terugkeren naar de RTX 2080 en 2080 Ti. Tot die tijd mag je deze kaarten rustig links laten liggen.
CLEVO 6-87-W370S-4271 W370BAT-8 voor Clevo W350ET W350ETQ serie Li-ion 5200mah/76.96Wh 14.8V
YAESU FNB-58 voor YAESU VX-5R VX-7R VX-5E VX-7E VXA-710 Li-ion 1500mAh 7.4V
ASUS C21N1423 voor ASUS F302LJ X302L X302LJ F302U R301LA-FN063H Li-ion 38Wh 7.6V
PA-1650-78 ADP-65GD B laptop adapter voor Asus X550LB-NH52 R33030 N17908EXA1208UH EXA1208EH
CLEVO 6-87-W370S-4271 W370BAT-8 voor Clevo W350ET W350ETQ serie Li-ion 5200mah/76.96Wh 14.8V
BOSE 88796 voor Bose Soundlink Mini 2 Pack Li-ion 2230mAH/17Wh 7.4V
Het is bijzonder verleidelijk voor een marktleider om achterover te leunen en het geld binnen te laten stromen. De Vega-architectuur van AMD stortte na een korte hype als een vallende ster ter aarde en door de cryptoboom van vorig jaar waren de videokaarten niet aan te slepen. Het gevaar bestaat echter dat de concurrent door te innoveren een inhaalslag maakt, iets waar processorfabrikant Intel over mee kan praten. Nvidia rust daarom niet op zijn lauweren en zet volledig in op baanbrekende technologieën als ray tracing en AI. Het resultaat is de Turing-architectuur.
De videochips die de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 en RTX 2080 Ti aandrijven, bevatten bijna anderhalf keer zo veel transistors als de vorige generatie. Deze toename aan silicium is niet volledig toe te schrijven aan de respectievelijk 2944 en 4352 Cuda-rekenkernen die doorgaans het grafische werk voor hun rekening nemen. Nvidia heeft namelijk twee nieuwe soorten rekenkernen toegevoegd aan de grafische chip: RT-kernen en Tensor-kernen. Beiden spreken tot de verbeelding.
De technologie van overmorgen krijg je morgen
De RT-kernen van de RTX 2080 en RTX 2080 Ti zijn gespecialiseerd in ray tracing. Eigenlijk moeten we ray casting zeggen, want met deze techniek wordt er voor elke pixel een lichtstraal op een scène afgeschoten. Als de straal na een paar keer rond stuiteren een lichtbron tegenkomt, weet de videochip de kleur en de helderheid voor de pixel. Deze methode om belichting te berekenen is veel preciezer en getrouwer dan de trucjes die nu gebruikt worden bij het weergeven van games. Animatiefilms maken al jaren gebruik van ray tracing, maar er was simpelweg niet genoeg rekenkracht om deze berekeningen voor miljoenen pixels meerdere keren per seconde uit te voeren. Tot nu, belooft Nvidia.De Tensor-kernen luiden op een hele andere wijze de toekomst in. Deze kernen zijn gespecialiseerd in het soort berekeningen die neurale netwerken gebruiken. Nvidia zet de Tensor-kernen in voor een door kunstmatige intelligentie aangedreven vorm van anti-aliasing, genaamd ‘deep learning super sampling’. Dankzij vooruitgang in het herkennen van beelden kunnen de RTX-kaarten snel en effectief beelden verscherpen. Nvidia traint de Tensor-kernen met behulp van een supercomputer en die training krijgen bezitters van een RTX-kaart binnen in de vorm van driverupdates.
We kunnen niet wachten tot we deze tot de verbeelding sprekende technieken kunnen aanschouwen in onze games. Dat is namelijk het probleem. Op het moment van schrijven zijn er exact nul games die ray tracing en dlss ondersteunen. Games als Battlefield 5 en Shadow of the Tomb Raider ontvangen ray tracing op een later moment. De lijst van games die dlss gaan ondersteunen is langer, maar ook daar moeten we op wachten. Bij het bespreken van de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 en RTX 2080 Ti rest ons niets anders dan een ‘traditionele’ vergelijking van prestaties met de vorige generatie.
Gevecht om de titel
In deze review zetten we vier kaarten naast elkaar. De eerste is de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080. Deze kaart beschikt over 2944 Cuda-kernen die elk standaard op 1515 MHz lopen. Het videogeheugen bestaat uit 8 GB GDDR6, geklokt op 1750 MHz. Tijdens onze stresstest (tien minuten lang de Unigine Valley-benchmark), haalde de RTX 2080 een Core Clock-snelheid van 1965 MHz. Daarbij bleef de kaart lekker met 62 graden.De Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti is het grote broertje van de 2080 en is de gedoodverfde favoriet om de titel ‘krachtigste videokaart van de wereld’ van de GTX 1080 Ti af te pakken. Met een maximale temperatuur van 76 graden wordt de 2080 Ti duidelijk warmer dan de 2080 en de videochip klokt uiteindelijk minder hoog met 1900 MHz. We zullen zien of die lagere kloksnelheid een probleem vormt, of dat de 4352 Cuda-kernen genoeg zijn om de 2080 voorbij te streven. De RTX 2080 Ti beschikt over een royale 11 GB GDDR6-geheugen, draaiend op 1750 MHz.
Fabrikanten als Asus hebben weinig invloed op de werking van Nvidia’s chip, maar de wijze waarop ze zich onderscheiden is door middel van de koeling. De Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 en 2080 Ti maken beiden van dezelfde koeling gebruik, die licht is verbeterd ten opzichte van de vorige generatie high end Asus-kaarten. De RTX 2080 en RTX 2080 Ti maken gebruik van drie relatief kleine fans, zodat de kaarten met respectievelijk 299 en 305 millimeter aan de lange kant zijn. Qua geluid hebben we geen klachten: het gezoem van de ventilators kwam niet boven de kast- en processorkoeling uit.
De meetmethode
Ter referentie testen we ook een MSI GeForce GTX 1080 Gaming X 8G en MSI GeForce GTX Ti 1080 Gaming X 11G. Beide kaarten werden tijdens de stresstest niet warmer dan 71 graden. Alle kaarten testen we in een door Asus aangeleverde pc. Het ROG Maximus X Formula-moederbord is voorzien van een Intel Core i7 8700K, opgevoerd tot een nette 4,8 GHz. 16 GB aan DDR4-geheugen en een Samsung 960 EVO-ssd om de games in op te slaan maken de monster-pc compleet.Alle geteste games zijn gespeeld op drie resoluties: 1080p, 1440p en 2160p. Indien mogelijk maken we gebruik van de hoogste standaardinstellingen. De uitzondering hierop is Grand Theft Auto 5, die geen presets kent. Bij deze game hebben we alle instellingen handmatig zo hoog mogelijk gezet, met uitzondering van multi sampling anti-aliasing. Op elke resolutie hebben we meerdere keren gemeten. In de grafieken vind je de gemiddelden van alle gemeten gemiddelden en het laagst gemeten minimum terug. Als je met de muis over de staven beweegt, zie je de precieze scores.
De rode balk is 1080p, grijs 1440p en zwart 2160p. De lichtere tint toont de gemiddelde fps, de donkere tint is het laagst gemeten minimum.
Assassin’s Creed: Origins
Assassins’s Creed: Origins laat direct zien waarom de hoog geklokte Core i7 8700K geen overbodige luxe is voor de RTX 2080 (Ti). Het kleine verschil in prestaties tussen 1080p en 1440p suggereert namelijk dat de videokaart uit zijn neus staat te eten, terwijl de processor zich drie slagen in de rondte werkt. Het tweede dat opvalt is dat de goedkopere GTX 1080 Ti net iets beter presteert dan de RTX 2080. Als dit vaker gebeurt, heeft de RTX 2080 een probleem. Op 2160p worden de verschillen tussen de kaarten duidelijk groter. Alleen de RTX 2080 Ti komt dan in de buurt van de magische 60 fps, met een minimum van 58.Battlefield 1
In tegenstelling tot Assassin’s Creed: Origins beschikt Battlefield 1 niet over een ingebouwde benchmark. Om een representatief beeld te krijgen van hoe de kaarten presteren, hebben we daarom telkens gekozen voor Conquest op Sinai Desert met 64 spelers. Het nadeel van deze methode is dat we geen controle hebben over hoe druk het op het scherm is. De getoonde minima mag je daarom met een korrel zout nemen. De RTX 2080 en 2080 Ti hebben hoe dan ook duidelijk weinig moeite met de WO1-shooter, want zelfs op 2160p halen beide kaarten makkelijk de 60 fps. Ook de GTX 1080 Ti komt netjes mee, al presteert de kaart verhoudingsgewijs minder goed dan in Assassin’s Creed.Grand Theft Auto 5
Grand Theft Auto 5 gaat alweer wat jaren mee, maar dwingt nog steeds menig videokaart op de knieën. Tenminste, als het gaat om 2160p, want op lagere resoluties zijn de verschillen tussen de vier kaarten opvallend klein. Op de hoogste resolutie haalt de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti net niet de 60 fps als minimum, maar gezien het gemiddelde van 92 fps durven we gerust te stellen dat je zonder problemen GTA 5 op 4K kunt draaien met Nvidia’s nieuwe vlaggenschip.Ashes of the Singularity
Ashes of the Singularity is nog steeds een oersaaie flop van een strategiegame, maar we nemen de game wel mee in onze vergelijking. De game is namelijk van de grond af aan ontworpen voor DirectX 12 en de gevechten met honderden eenheden, die elk tientallen licht gevende projectielen schieten, zijn uitermate geschikt om processors én videokaarten het vuur aan de schenen te leggen. Met deze games gaat de RTX 2080 opnieuw in de fout en moet de kaart de GTX 1080 Ti voor zich laten. Dit is slag twee. Nog één slag en de duurdere RTX 2080 moet het veld verlaten.Total War: Warhammer 2
Ai, die derde slag laat niet lang op zich wachten. Het scheelt maar enkele frames per seconde, maar de GTX 1080 Ti is consistent sneller dan de RTX 2080. Zelfs voor de RTX 2080 Ti blijkt Total Warhammer 2 op 2160p een brug te ver. Op 1440p neemt de 2080 Ti duidelijk een voorsprong op zijn voorganger, maar de GTX 1080 Ti haalt daar al een minimum van 68 fps. Voor bezitters van een 1440p-scherm die graag TW:W2 spelen is upgraden dus niet verplicht.Vermintide 2
De Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 grijpt wanhopig naar het tweede honk, terwijl de scheidsrechter hem van het veld af sleept. “Wacht!”, smeekt de kaart, “Met een andere game presteer ik wél beter dan de GTX 1080 Ti!”. De scheidsrechter schudt het hoofd. Ook met de prima geoptimaliseerde Vermintide 2 huppelt de GTX 1080 Ti de RTX 2080 voorbij. Een slag later rent de 2080 Ti een mooie home run als de enige videokaart die foutloos de 60 fps haalt op 2160p.Prachtig met een prijskaartje
Na het testen van zes games zien we enkele patronen ontstaan. Allereerst zijn Nvidia’s nieuwe chips overkill voor 1080p. Zelfs op 1440p lopen we meerdere keren tegen de processor aan als flessennek. Ten tweede zien we dat de RTX 2080 Ti de enige kaart is die comfortabel de zestig frames per seconde op 2160p haalt. De derde en meest verrassende les die we kunnen leren uit de resultaten is dat de RTX 2080 regelmatig het onderspit delft tegen de GTX 1080 Ti.Waarom vergelijken we die arme Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 niet gewoon met de GTX 1080? Dat is toch de directe opvolger? Met die vraag komen we aan bij de olifant in de kamer: de betaalbaarheid van deze nieuwe rekenmonsters. De geteste GTX 1080 Ti van MSI gaat voor 820 euro over de toonbank. De Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 presteert vaak slechter, maar neemt bij veruit de meeste winkels een hap van 1050 euro uit je bankrekening. De prijs-kwaliteitverhouding van de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti is zo mogelijk nog schever. Zestig frames per seconde op 2160p is prachtig, maar is dat ook ‘1400 euro’-prachtig?
Zoals het er nu voor staat, kunnen we niet anders dan teleurgesteld zijn in de nieuwe generatie videokaarten van Nvidia. Jazeker, de Asus ROG Strix GeForce RTX 2080 Ti neemt moeiteloos de prestatiekroon over van de GTX 1080 Ti. Maar tegen welke prijs? De RTX 2080 kunnen we moeilijk aanraden als de GTX 1080 Ti regelmatig beter presteert voor een significant lagere prijs. En laten we wel wezen, 800 euro voor de 1080 Ti is dan nog steeds een exorbitant bedrag.
Nu heeft Nvidia natuurlijk nog een tweetal troeven achter de hand: ray tracing en dlss. Omdat deze onderscheidende features nog niet actief zijn, kunnen we geen definitief oordeel vellen. Zodra deze fantastische snufjes daadwerkelijk zijn geïmplementeerd, zullen we uiteraard terugkeren naar de RTX 2080 en 2080 Ti. Tot die tijd mag je deze kaarten rustig links laten liggen.
Beoordeling Asus ROG Strix GeForce RTX 2080
Pluspunten- Goede prestaties op 1080p en 1440p (in een vacuüm)
- Blijft koeler dan de vorige generatie
- Presteert regelmatig slechter dan de aanzienlijk goedkopere GTX 1080 Ti
- RTX-features nog niet actief.
CLEVO 6-87-W370S-4271 W370BAT-8 voor Clevo W350ET W350ETQ serie Li-ion 5200mah/76.96Wh 14.8V
YAESU FNB-58 voor YAESU VX-5R VX-7R VX-5E VX-7E VXA-710 Li-ion 1500mAh 7.4V
ASUS C21N1423 voor ASUS F302LJ X302L X302LJ F302U R301LA-FN063H Li-ion 38Wh 7.6V
PA-1650-78 ADP-65GD B laptop adapter voor Asus X550LB-NH52 R33030 N17908EXA1208UH EXA1208EH
CLEVO 6-87-W370S-4271 W370BAT-8 voor Clevo W350ET W350ETQ serie Li-ion 5200mah/76.96Wh 14.8V
BOSE 88796 voor Bose Soundlink Mini 2 Pack Li-ion 2230mAH/17Wh 7.4V
