Laptop kopen? Hier moet je op letten

Laptops lijken tegenwoordig veel langer mee te gaan dan vroeger, simpelweg doordat de systeemeisen niet meer zo snel groeien als voorheen. Daarom moet je een laptop kopen die bij je past, je zult er namelijk de komende jaren mee moeten werken. Maar waar moet je eigenlijk op letten? We zetten de belangrijkste eigenschappen voor je op een rij.

Tip 01: Type apparaat

Het allereerste dat goed is om jezelf af te vragen is of je wel op zoek moet gaan naar een laptop. Wat ga je precies doen met het apparaat? Ben je van plan games erop te gaan spelen, hd-video’s te kijken en (zware) applicaties zoals Photoshop te gebruiken, dan is een laptop wel noodzakelijk. Maar wil je alleen maar wat mailen en surfen, dan is een netbook waarschijnlijk meer dan voldoende. Maar als dat het geval is, dan heb je misschien ook wel genoeg aan een tablet. Tablets zijn in de afgelopen jaren eindeloos veel beter en sneller geworden en ze zijn in sommige gevallen prima als alternatief voor een computer. Het voordeel is dat een tablet vele malen minder kost dan een laptop en in veel gevallen ook nog eens een stuk makkelijker mee te nemen is. Het is echter niet een beslissing die je zomaar even snel zou moeten nemen. Denk goed na welke applicaties je vaak gebruikt en controleer of die programma’s ook beschikbaar zijn voor de tablet, en binnen welk platform. Wie weet heb jij dan helemaal geen laptop meer nodig.

Tip 02: Wat heb je nodig

Voordat we overgaan op specificaties, eerst even een tip die je een klein fortuin kan schelen. Denk goed na over hoeveel geld je aan je laptop kwijt wilt zijn. Zoals gezegd kan een netbook niet heel veel meer aan dan wat surfen en e-mailen. Maar wanneer je een paar honderd euro meer neertelt voor een laptop, dan heb je al vrij snel een machine waarmee je behoorlijk wat kunt doen, zelfs zwaardere games kunt draaien enzovoort. Natuurlijk kun je helemaal losgaan en een laptop kopenvan 2000 euro die fenomenale prestaties biedt, maar tenzij je een professioneel gamer bent of werkt in de audiovisuele industrie is dat alsof je een Ferrari koopt om mee naar de supermarkt te rijden. Denk goed na over het budget dat je wilt besteden en ga pas dan kijken naar laptops waar je interesse in hebt. Dat scheelt je geheid een paar honderd euro.

Tip 03: Gewicht

We beginnen met het gewicht. Dat lijkt misschien niet het meest relevante onderdeel om mee te beginnen, maar dat ís het wel. Een laptop koop je namelijk vaak niet om alleen maar op één vaste plek in je kamer te zetten, daar hebben we namelijk desktops voor. Dit betekent dat je een laptop waarschijnlijk met enige regelmaat bij je zult dragen en dan gaan de grammen al snel tillen. Nu moeten we erbij zeggen dat laptops tegenwoordig een stuk lichter zijn dan een aantal jaar geleden, maar wanneer je een laptop koopt met een groot display (zie volgende tip) en flink wat technische snufjes aan boord, dan kun je al snel een behoorlijk gewicht hebben om mee te sjouwen. Onze tip, ga naar de winkel en houd de laptop een minuutje in je handen. Pas dan krijg je een goed beeld van hoe zwaar het apparaat is dat je bij je wilt gaan dragen.

Tip 04: Display

Vijf jaar geleden schreven we in deze checklist dat het belangrijk was om na te denken over de grootte van het beeldscherm. Dat vinden we nog steeds, maar er is nog een belangrijke factor bijgekomen: resolutie. Maar eerst even de omvang. Een groot display is fijn als je van plan bent te gamen op je laptop, video’s te monteren of gewoon films te bekijken, maar je moet wel onthouden dat dat je die omvang en dat gewicht ook allemaal met je mee moet slepen. Ook hiervoor geldt dat je het echt even moet uitproberen. Een scherm van 17 inch zou namelijk zomaar eens te groot kunnen zijn voor wat je zoekt, en 13 inch veel te klein. Hoezeer we ook naar een wereld toe gaan waarin we alles online bestellen, dit is echt iets dat je met eigen ogen moet zien voor je kunt beslissen. Hetzelfde geldt dus voor de resolutie. Ga je voor een 4K, kies je een MacBook omdat je een Retina-display wil? Weet dan dat je daar flink voor betaalt, en de vraag is of je na verloop van tijd echt nog wel verschil ziet (we kunnen je zeggen dat het snel went). De vraag is dus simpelweg: wat heb je ervoor over?

Tip 05: Kijkhoek/reflectie

De keuzes met betrekking tot het display gaan verder dan alleen de afmeting en de resolutie. Wanneer je altijd in je eentje met je laptop aan de slag gaat, zal de kijkhoek je niet zoveel interesseren. Maar als je laptop een apparaat is dat de televisie vervangt en je vindt het fijn om bijvoorbeeld in bed samen Netflix te kijken dan is het heel storend als één van de twee het beeld niet goed kan zien vanwege een belabberde kijkhoek. Helaas zien we bij extreem weinig laptops iets over de kijkhoek staan in de specificaties. Dat betekent dat je dit eerst met eigen ogen zult moeten beoordelen, of actief zult moeten opzoeken in een recensie. Kijk dan ook meteen even naar eventuele ontspiegeling van het beeldscherm. Dat is iets waar je veel aan zult hebben, zeker als je van plan bent om buiten in de zon te gaan werken.

Tip 06: Opslag

Een jaar of tien geleden zouden we je aangeraden hebben om een laptop te kopen met zoveel mogelijk opslagcapaciteit, of in ieder geval een externe harde schijf aan te schaffen voor het opslaan van je gegevens. Dat is inmiddels niet meer nodig. We raden aan om niet teveel te beknibbelen op de interne harde schijf. Afhankelijk van wat je ermee gaat doen, wil je natuurlijk wel al je programma’s kunnen installeren zonder je druk te hoeven maken om hoeveel ruimte je nog hebt. Maar je bestanden, je foto’s en je documenten kun je tegenwoordig prima in de cloud opslaan. Parkeer je bestanden op Dropbox of Google Drive, en het enige dat je nodig hebt is internet om overal bij te kunnen. Dat laatste is tegenwoordig écht geen probleem meer. Van intercity tot aan Starbucks, overal kun je gratis online en anders zijn er altijd nog betaalde hotspots of desnoods je eigen wifi-hotspot via je smartphone. Maar zelfs als je veel met video gaat werken raden we je aan geen gigantische harde schijf te nemen, 500 tot 750 GB is meer dan genoeg. Voor je bestanden is het gebruik van een externe schijf namelijk veel verstandiger, zeker voor als je laptop gestolen wordt of beschadigd raakt.

Tip 07: Belangrijke specs

We hebben al eerder aangegeven dat systeemeisen, en daarmee de specificaties van computers en laptops al enige tijd redelijk stilstaan. Het wordt allemaal wel beter, maar de tijd dat je om de twee jaar een geheugenmodule moest bijprikken om je software te kunnen draaien, die ligt wel achter ons. Qua geheugen zien we op dit moment drie categorieën laptops: 4 GB, 8 GB en 16 GB. De indeling is eenvoudig: met 4 GB kun je redelijk wat doen, maar geen zware zaken, met 8GB kun je gaan denken aan fotobewerking en middelzware games, en met bij 16 GB heb je een krachtpatser die ook zware videobewerking aankan. De videokaart speelt daar natuurlijk ook een belangrijke rol in. Ook deze hardware is tegenwoordig standaard vrij goed, al moet je er rekening mee houden dat als je flink wilt gamen of zware foto’s en video’s wilt bewerken, je ten minste 8 GB aan videogeheugen nodig hebt. Het loont altijd de moeite om te Googelen naar recensies van de videokaart van de laptop die je op het oog hebt.

Tip 08: Snelheid

Wanneer we het gaan hebben over processoren en snelheid, dan kunnen we daar een heel artikel over volschrijven. Er zijn ontzettend veel soorten processoren op de markt, en dan is het aantal kernen (cores) ook nog eens belangrijk voor de snelheid. In plaats van je hierin te verdiepen en je blind te staren op processor-benchmarks, raden we je aan om praktisch te blijven en te denken in prijsklassen. Onder de 500 euro heb je een laptop die prima is, maar niet heel snel. Tussen de 500 en 1000 euro heb je een laptop die waarschijnlijk meer dan voldoende snelheid heeft voor alles dat je als gemiddeld persoon zou willen doen met je laptop. En boven de 1000 euro heb je een laptop waar zelfs professionals enthousiast van worden. Het heeft overigens weinig zin om hiervoor naar de winkel te gaan en de laptop uit te proberen, want je kunt hem daar niet vergelijken. Dit is echt een onderdeel waarbij je het beste kunt zoeken naar recensies (online en in computermagazines), vergelijkende tests, recensies op Kieskeurig, enzovoort.

Tip 09: Accu

Hij staat halverwege dit artikel, maar de capaciteit van de accu van je laptop is natuurlijk wel één van de belangrijkste eigenschappen. Immers, je hebt er weinig aan als je lekker met je laptop in de trein zit, en na twee uur is de accu al leeg. Gelukkig is deze eigenschap een van de meest eenvoudige om uit te zoeken, want de meeste fabrikanten zetten keurig bij de specificaties hoe lang de laptop meegaat zonder op te laden. Natuurlijk wordt er wel een beetje gesjoemeld met die cijfers (optimale omstandigheden enzovoort), maar je kunt ervan uitgaan dat een laptop die volgens de fabrikant tien uur meegaat zonder opgeladen te hoeven worden, in werkelijkheid niet na zes of zeven uur uitvalt (en als dat wel zo is, dan heb je reden genoeg om je geld terug te vragen). Staar je overigens niet blind op cijfers als het gaat om de capaciteit van de batterij, want een grote batterij kan toch snel leeg raken door bijvoorbeeld een energieslurpend display.

Tip 10: Kaartlezer

Deze tip is niet voor iedereen relevant, maar als hij dat wel is, dan is dit typisch iets waar je spijt van kunt krijgen als je er niet van tevoren over na hebt gedacht. Een kaartlezer kost natuurlijk geen fluit en het is niet heel ingewikkeld om die via USB aan te sluiten op je laptop. Maar als je zo’n ding heel erg vaak gebruikt, en je koopt een laptop met weinig usb-poorten, dan kan het dus betekenen dat je in de knel komt met al je usb-accessoires. In dat geval is het veel handiger als je kaartlezer gewoon is ingebouwd in je laptop. Door het streven naar steeds dunnere laptops zijn er echter steeds minder laptops waarin de kaartlezer is ingebouwd, dus dat is echt wel iets om even op te letten.

Tip 11: Webcam

In een tijd waarin we massaal videobellen op onze smartphones is de noodzaak van een webcam enigszins afgenomen, maar dat wil niet zeggen dat hij volledig onbelangrijk is. Zo is Skypen via je laptop soms veel handiger dan skypen via je smartphone, omdat je je handen vrij hebt en ondertussen gewoon met je laptop aan de slag kunt. Deze tip is dan ook heel eenvoudig: let op of er een webcam ingebouwd zit in de laptop die je voor ogen hebt, want het zou jammer zijn als je achteraf er graag eentje had gewild. Andersom kan natuurlijk ook: wil je juist géén webcam, dan is het misschien beter om er eentje te kiezen zonder, zodat je ook niet de hele tijd een webcam hoeft af te plakken die je toch niet gebruikt (afplakken is tegenwoordig helaas noodzakelijk in verband met meekijkende hackers).

Tip 12: Dvd-speler

Dan een gewetensvraag. Als je een laptop koopt, wil je daar dan een dvd/blu-ray-speler in of niet? Je eerste reactie zal waarschijnlijk zijn: natuurlijk! Maar vraag jezelf eens af hoe lang het geleden is dat je daadwerkelijk een dvd in je computer hebt gestoken? Voor software is dat extreem achterhaald, drivers en programma’s downloaden we tegenwoordig gewoon. Voor films en series zou het nog wel kunnen, maar de kans is groot dat je die tegenwoordig ook allemaal gewoon kijkt via een streaming-dienst. Als dat zo is, dan is het de moeite waard om te kijken naar een ultradunne laptop. Mooier, strakker, minder om mee te slepen, en weer een component minder die kapot kan.

Tip 13: Behuizing

Tot slot nog even een tip die misschien niet zo heel erg van invloed is op het gebruiksgemak, maar wel op de duurzaamheid van je laptop. Kijk even goed naar de behuizing. Is het een plastic behuizing die gemaakt is uit verschillende delen, of een aluminium behuizing uit één stuk? Hoewel een plastic behuizing niet slecht hoeft te zijn, zullen dit soort behuizingen (waar je ook minder voor betaalt) sneller barsten vertonen als er bijvoorbeeld per ongeluk een keer iets tussen de laptop zit wanneer je hem dicht probeert te klappen. Ze zijn doorgaans ook minder stevig dan metalen exemplaren. De duurzaamheid van de behuizing is iets waar we doorgaans graag iets meer voor betalen, de laptop moet immers zo lang mogelijk mee. Ook is de stevigheid meer van belang als je de laptop vaak meeneemt in plaats van voornamelijk thuis gebruikt.

Kooptips

Je weet nu waar je allemaal rekening mee kunt houden wanneer je op zoek gaat naar een nieuwe laptop. Maar wat voor laptops zijn er eigenlijk op de markt? We hebben er drie voor je uitgezocht, één in het instapsegment, éen in het middensegment en één in het topsegment.

Soort: HP Chromebook 11-v001nd

Prijs: € 199,-
Nog geen tweehonderd euro is natuurlijk geen geld voor een netbook, maar je krijgt natuurlijk wel waar je voor betaalt. Je kunt er geen Windows-programma’s op draaien, maar wel prima surfen en mailen, tekstverwerken enzovoort. Zwaardere applicaties draaien en gamen kun je op deze chromebook met 4 GB geheugen echt vergeten, maar daar is hij dan ook niet voor bedoeld.

Soort: Lenovo Yoga 520

Prijs: € 769,-
Deze laptop dankt de naam Yoga aan het feit dat je hem allerlei kanten op kunt draaien voor verschillende doeleinden. Met deze laptop kun je prima foto’s bewerken, video’s bekijken, middelzware programma’s draaien en middelzware games spelen. Met z’n Intel Core i5-processor (1600 MHz) en 8 GB geheugen is dit een prima laptop in het middensegment. Zware videobewerking kun je hierop niet doen, maar voor de rest staat deze laptop z’n mannetje wel.

Soort: MacBook Pro 15-inch

Prijs: € 2.797,91
In het topsegment kunnen we niet om de Apple MacBook Pro heen: een oerdegelijke machine met een prachtig design en een supersterke body. De MacBook Pro heeft ook behoorlijke specs: een retina-display van 15-inch, een batterijduur van 10 uur, een Intel (dual) Core i5-processor op 2,3 GHz en voor de graphics een Radeon Pro 555. Je betaalt je blauw, maar dan heb je wel wat. En Windows-liefhebbers: met een geldige licentie kun je naast macOS ook Windows installeren en gebruiken.

504965-001 laptop adapter voor HP Desktop Power Supply unit PSU 504965-001 PC8044 220W HP-D2201C0 New
TOSHIBA PA5208U-1BRS  voor Toshiba Satellite L55W-C serie  Li-ion 3860mAh/45Wh 10.8V
ADS-40FSG-19 laptop adapter voor LG E1948S E2242C E2249 E1948 PC
ASUS A32-K53 A42-K53  voor ASUS A43 A53 K43 K53 X43 serie Li-ion 5200mah 10.8V
ACER AP13J4K  voor Acer Chromebook C720 C720P C740 Li-ion 3920mAh/45Wh 11.4V
AKOYA A41-B34 A32-B34voor Medion Akoya S4213 S4216 S4613 E6237 P6647 P6643 Li-ion 2600mAh 14.4V

dit zijn de beste solid state drives

De specificaties van solid state drives of ssd’s zijn even eenvoudig te volgen als die van routers, maar nog meer dan bij die kastjes die het internet magisch door de lucht weten te versturen liggen de werkelijke prestaties ver uiteen. Wij frissen de basiskennis over ssd’s op, en zoeken de beste voor je uit.
Het staat niet ter discussie dat de komst van de ssd de grootste impact heeft gehad op het snelheidsgevoel van onze bekende huis-, tuin- en keukencomputer of laptop. Zij die nog twijfelen aan het concept en nog met een mechanisch rondjes draaiende harde schijf werken zouden we adviseren dat het nu toch echt eens tijd is. Dat de doorbraak bij het grote publiek lang heeft geduurd is wel begrijpelijk; een computer met ‘500GB-schijf’ klonk voor veel mensen toch aantrekkelijker dan ‘250GB-schijf’, ongeacht hoe veel sneller de ssd-techniek was. En ook het prijsverschil speelde een rol natuurlijk. Het bewustzijn rondom ssd’s is inmiddels een stuk beter, al zien we tot onze spijt nog veel instapsystemen zonder ssd. Hoewel we in dit artikel ingaan op de onderlinge verschillen willen we duidelijk stellen dat elke recente ssd beter is dan geen ssd.

Verschillende soorten ssd’s

Los aangeschafte ssd’s dienen zowel als basis voor een nieuw systeem, of als upgrade voor een bestaand systeem of laptop. Maar voor we ons inhoudelijk verdiepen is het belangrijk om onderscheid te maken tussen de fysieke aansluiting van een ssd en het protocol waarmee vervolgens tussen je computer en de schijf wordt gecommuniceerd. Een ssd sluit je normaliter aan op een sata- of m.2-aansluiting op je moederbord, de gangbare aansluitingen. Recente systemen hebben meestal een m.2-slot, maar voor computers zonder zo’n aansluiting leveren sommige fabrikanten van m.2-ssd’s een insteekkaart waarmee de ssd fysiek kan worden aangesloten op pci-express-sloten (waar normaliter videokaarten en dergelijke ingaan).
Sata is een redelijk bejaarde aansluiting waarmee we al jaren onze mechanische harde schijven aan de computer koppelen, en ook de eerste ssd’s sloten we daar eenvoudig op aan. Praktisch, want bij een ssd-upgrade hoefde je je zelden zorgen te maken dat die mooie, gloednieuwe technologie niet zou passen. M.2 als fysieke aansluiting is echter veel aantrekkelijker: de aansluiting direct op het moederbord bespaart extra bekabeling en de bijpassende schijven zijn compacter. Dat is zeker voor dunnere laptops noodzakelijk, maar ook compactere desktopcomputers doen er hun voordeel mee.

Nieuw protocol nodig

Met de rappe ontwikkelingen op gebied van het flash-geheugen waar de ssd’s op zijn gebaseerd kwam de noodzaak voor een nieuwe aansluiting én protocol. Die snellere aansluiting was al op iedere computer aanwezig in de vorm van pci-express, een aansluiting die vele malen sneller is dan de sata-interface. Pci-express werkt met zogenoemde lanes die een snelheid bieden van 1 GB/s. In het geval van een m.2-slot worden vier van deze lanes gecombineerd voor een maximale theoretische snelheid van 4 GB/s, voorlopig snel genoeg voor de snelste ssd’s. Pci-express is echter maar het halve verhaal, want de nieuwste ssd’s gebruiken ook een ander aansturingsprotocol. Het oudere AHCI-protocol wat voor sata-drives wordt gebruikt, is ontwikkeld met mechanische schijven in het achterhoofd en vormde in meerdere opzichten een bottleneck voor nieuwere ssd’s. De eerste generatie pci-express-ssd’s maakte gebruik van ahci, maar moderne (m.2) pci-express-ssd’s gebruiken het nieuwere nvme-protocol. Dit is speciaal voor ssd’s bedacht en biedt de broodnodige verbeteringen: lagere latency, hogere maximale doorvoersnelheden, en vooral de mogelijkheid om veel meer gelijktijdige acties te verwerken. Kortom: nvme-ssd’s zijn veel en veel krachtiger. Hoewel de meeste recente m.2-aansluitingen ondersteuning bieden voor pci-express is dat niet altijd het geval. Een m.2-ssd kan prima een sata-variant zijn en daarmee feitelijk niet heel erg afwijken van een sata-ssd van 2,5-inch. Het is dus belangrijk om de fysieke aansluiting en de interface los van elkaar te zien.

Nvme all the things!

Dat nvme-drives objectief sneller zijn staat buiten kijf. De maximale doorvoersnelheid van een sata-ssd ligt rond de 560 MB/s en de meeste ssd’s halen of benaderen dat inderdaad ook - bij het uitlezen althans. Maar zelfs de langzaamste nvme-schijf in deze vergelijking is ruim drie keer zo snel als dat. De snelste (en duurste) nvme-schijven in deze test, de Samsung 970 PRO ssd’s, komen maar liefst rond de 3500 MB/s uit. Drie-en-een-halve gigabyte per seconde is een hele dvd aan data over het lijntje in nog geen anderhalve seconde.
Het brengt ons wel bij de vraag in hoeverre de mogelijkheid om zo veel data in korte tijd over te zetten praktisch relevant is, een typische lichte gebruiker zal zelden meer dan een paar megabyte per seconde aan schijfacties vragen. Om in een eenvoudige metafoor te spreken: wanneer vijf mensen met een boodschappenkar vol bij de supermarktkassa komen maakt het niet uit of ze worden opgewacht door 10 of 50 kassières.
Nvme-schijven blinken echter niet alleen uit in doorvoer, maar vooral in de lage latency en de mogelijkheid om veel meer taken gelijktijdig af te handelen, alsof onze bovengenoemde kassières ons niet enkel reikhalzend zitten af te wachten maar ook nog eens de hele wagen gescand hebben voordat we onze bonuskaart hebben kunnen trekken. Nvme klinkt zo helemaal fantastisch.

Optane?

Ssd-insiders zullen hun zinnen mogelijk al op Optane-ssd’s hebben gezet, of eigenlijk 3D XPoint-ssd’s, aangezien Optane de merknaam is die Intel hanteert. Tot dusver hebben we het gehad over de aansluitingen en protocollen, maar het type geheugen dat in een ssd wordt gebruikt heeft uiteraard ook gevolgen voor de prestaties. 3D XPoint-modellen zijn inmiddels te koop en bewezen nog veel sneller, maar gezien de extreme meerprijs zijn ze vooralsnog enkel interessant voor de meest veeleisende professionals.

De praktijk is toch gecompliceerder

Nvme-ssd’s zijn dus objectief geweldig, maar wanneer we kijken naar een volledig computersysteem is de ssd slechts één van de vele radertjes in het grotere geheel. Blijven we nogmaals bij de kassametafoor dan kunnen we dat uitdrukken door te zeggen dat de kassa weliswaar veel sneller werkt, maar de totale tijd die we kwijt zijn aan de boodschap inclusief rijden en parkeren niet per se significant verandert.
Of het hele systeem sneller gaat met zo’n veel snellere ssd in vergelijking met een instap-ssd is afhankelijk van welke taken je het systeem laat uitvoeren. Enkel taken die zwaar op de schijf wegen gaan daadwerkelijk sneller, maar dat zijn er minder dan je misschien zou denken. Kijken we naar zaken die voor een typische thuisgebruiker relevant zijn, dan zien we feitelijk geen verschil. Denk aan het opstarten van de pc, het openen van een foto of het opstarten van een game. Taken die met een ssd significant sneller gaan dan met een mechanische harde schijf, maar je moet van goede huizen komen om het verschil op te merken tussen de traagste en snelste schijf in deze test. De theoretische voordelen brengen simpelweg niets te weeg in de praktijk.
Deze wetenschap zet zodoende veel druk op de luxere ssd’s in deze vergelijking, niet alleen nvme-modellen maar ook de duurdere sata-opties ten opzichte van het zo goedkoopst mogelijke model. Het maakt het eenvoudig om te begrijpen waarom er bij ssd’s vaak niet wordt gekeken naar welke indicatie van snelheid dan ook, maar enkel naar de prijs per GB. Als de prestaties voor veel basale taken toch niet uitmaken, dan koop je het liefst gewoon zo veel mogelijk opslag voor je geld. Ben je vooral op zoek naar een ssd om je systeem vlot te laten starten, of een gamer die zo veel mogelijk games op de ssd kwijt wil, dan snappen we de drang om de allergoedkoopste te pakken. Dan blijken de ‘ouderwetse’ sata-drives opeens zo gek niet. Elke euro die je uitspaart voelt als winst wanneer je enkel naar de opstarttijd van je systeem kijkt.

Groter = Sneller?

Een bekend fenomeen is dat grotere ssd’s sneller zijn dan kleinere varianten. Tot circa 1 TB zien we bij schijven binnen dezelfde serie meestal verbeteringen in prestaties. Soms zien we daardoor lager gepositioneerde schijven met een hogere capaciteit soms druk zetten op door de fabrikant hoger gepositioneerde opties met minder opslag. De Samsung 970 EVO 1TB versus de Samsung 970 PRO 512GB is daar een mooi voorbeeld van. Omdat grotere sneller zijn, meer data kunnen verwerken (TBW-rating) en een gunstigere prijs-per-GB hebben zijn in de regel modellen vanaf zo’n 500 GB inhoudelijk het meest interessant.

En betrouwbaarheid?

Idealiter zouden we de betrouwbaarheid het zwaarst laten wegen, maar dit is nagenoeg onmogelijk om te testen. Dit zou meerdere jaren duren en op het eind zouden de geteste modellen al lang en breed van de markt zijn. Theoretisch interessant, maar praktisch zonder veel waarde dus. De betrouwbaarheid wordt deels bepaald door de hoeveelheid data in elke geheugencel. Een ssd die 3 bits aan data in een cel opslaat (3-bit TLC geheugen) slijt in theorie een stuk harder dan een model met 2 bits aan data per cell (2-bit MLC-geheugen), waarbij we 1-bit SLC geheugen achterwege kunnen laten gezien de prijs van die cellen praktisch onverkoopbare ssd’s oplevert.
Gelukkig is de levensduur van het in al deze ssd’s gebruikte geheugen zo goed dat de betrouwbaarheid geen overweging meer is voor de meeste doeleinden. Enkel de allerzwaarste professionele gebruikers zullen echt bij het soort geheugen stil willen staan. Derhalve nemen we de geheugenconfiguratie wel in de tabel op, maar voor de consument wegen we het beperkt. Het is vooral cruciaal om te onthouden dat alles in theorie kapot kan gaan, dus je dient altijd te zorgen voor een goede back-up.

Zwaar, zwaarder, zwaarst

De definitie van professional is geen eenvoudige, want een professionele Excel-werker zal ook niet snel profiteren van een snellere ssd. Het zijn vooral creatieve professionals kunnen van een luxere ssd profiteren, al zal de mate van belasting op je systeem bepalend zijn of een echt topmodel winst biedt of dat je met iets meer dan een instapper al voldoende hebt. Voor video- en foto-editing is een goed presterend model echter een goede toevoeging. Zeker een ssd met een vlotte cache erin is nuttig op de momenten dat er veel naar de schijf wordt geschreven. Het is dan ook fijn dat de betere sata-drives of middenklasse nvme-drives niet veel duurder zijn dan de instappers.
Ssd’s met krachtige specificaties zijn ook nuttig als je meerdere virtuele machines draait vanaf dezelfde ssd, of als je database- of webserver-achtige taken uitvoert. De typische consument zal het worst zijn, maar serieuze IT’ers zullen genoeg zien in ssd’s waarvan we met benchmarks kunnen aantonen dat de onderliggende kwaliteiten significant beter zijn.

En sata express? U.2?

Sata en m.2 zijn zeker niet de enige methodes om een ssd aan te sluiten, zo zien we op sommige recente moederborden ook nog sata-express en u.2 aansluitingen. Hoewel deze in bepaalde enterprise-oplossingen wel nut kunnen hebben, hebben we er als consumenten in de praktijk niets aan. Geen van de fabrikanten van ssd’s besteedt er aandacht aan bij hun producten voor consumenten of MKB, en ook bij de moederbordfabrikanten begint de realiteit door te dringen dat die aansluitingen weinig succesvol zijn.

Adviezen

Enerzijds tonen we grote verschillen aan in onze benchmarks, anderzijds geven we aan dat voor veel taken het verschil in de praktijk te verwaarlozen is. Dat maakt de keuze niet eenvoudiger. Ons advies is dan ook eerst primair naar je gebruiksdoeleinden te kijken. Blijft het bij basistaken zoals opstarten, eenvoudige applicaties starten en vakantiefoto’s bekijken dan kan je dus iedere ssd kiezen, waarbij je de nadruk legt op praktische zaken zoals opslagcapaciteit. De echte budget-drives zie je niet terug in de tabel, wij weten dat ze te veel inleveren ten opzichte van de nauwelijks duurdere middenklasse. Het verbaasde ons niet dat geen van de fabrikanten happig was om ons van deze schijven te voorzien om te testen. De eerste interessante instappers zijn schijven zoals de WD Blue en de SanDisk Ultra 3D die precies doen wat een ssd moet doen: snel genoeg zijn voor de meeste gangbare taken. SanDisk is overigens onderdeel van Western Digital en intern is het nagenoeg exact hetzelfde product.
De Crucial MX500 staat daar op papier een stap boven, met praktisch structureel betere prestaties die niet veel onder doen voor de snelste sata-schijven in deze test, de Samsung 860 modellen. Samen vormen zijn de sata-top. Tot voor kort leek de Crucial de sterkste aankoop, het forse prijsvoordeel van Crucial leek een overtuigende motivatie. Samsung is normaliter duurder, maar lijkt zich echter bewust van het feit dat een meerprijs voor snellere nvme-schijven wel geaccepteerd wordt, maar voor snellere sata-schijven niet. De in februari 169 euro kostende 860 EVO 500 GB was in april al gezakt tot 129 euro, waar hij tot op een paar euro concurreert met de WD Blue, Crucial MX500 en SanDisk 3D Ultra. En op dat moment kunnen we kort zijn: de Samsung heeft technisch gezien de duidelijke voorsprong wat bij nagenoeg gelijke prijs de doorslag geeft. De PRO serie van Samsung is nog wat beter, maar de meerprijs voor het duurzamere type geheugen is enkel voor echte pro-doeleinden te verantwoorden. Gezien de ssd-prijzen sterk schommelen is het verstandig bij aanschaf even goed op de prijzen te letten. Samsung pakt de technische winst, Crucial doet er nauwelijks voor onder en WD en SanDisk vormen de middenmoot die vooral interessant zijn als ze op moment van aanschaf de goedkoopste zijn. Maar uiteindelijk kan Samsung of Crucial zich niet permitteren om te veel geld voor hun sata-schijven te vragen.

Adviezen nvme

Het technisch mooie nvme-concept blijft vooralsnog behouden aan de echte creatieve professional, zware storage-werker en de consument die op technologisch vlak voorop wil lopen. Ontwikkelingen leunen zwaar op early adopters en wij zijn ook gecharmeerd door deze technisch knappere ssd’s, zelfs al is de praktische impact soms beperkt of niet aanwezig.
Ook hier staat de technische voorsprong van Samsung niet ter discussie, iets wat we ook zien aan het feit dat menig concurrent er niet eens iets tegenin wil brengen. De 970-serie is niet goedkoop, maar de prestaties spreken voor zich en zijn uitmuntend. Wel raden we aan om eerst naar grotere capaciteiten te kijken, voordat je de stap van de EVO-lijn naar de PRO-lijn overweegt, want de meerwaarde van die stap is alleen interessant voor de meest veeleisende gebruikers. Kingston biedt met de KC1000 een iets goedkoper 2-bit MLC-alternatief voor de Samsung 970 PRO, maar met een fors verschil in prestaties. Een knappe ssd, maar niet één die we direct zullen aanbevelen.
De Kingston A1000 960 GB lijkt nog wel een goedkoper alternatief voor de 970 EVO 1 TB, maar gezien we reeds hebben vastgesteld dat de meerwaarde van nvme-drives in het zwaardere werk schuilt vinden we juist het prestatiegat in die zwaardere benchmarks wel heel groot. De schijvengigant WD die in het mainstream ssd-segment nog leuke zaken doet, laat het in het nvme-segment volledig afweten, want de WD Black komt niet in de buurt van de prestaties van de nvme-zwaargewichten. Het is weliswaar de goedkoopste nvme-drive uit deze vergelijking, maar de prestaties komen maar net boven die van een degelijke (en normaliter goedkopere) sata-drive. Zaak voor WD om deze black drives extreem concurrerend geprijsd neer te zetten om ze een interessant alternatief te maken.

Conclusie

We zetten de modellen in twee klassen in een overzicht: schijven van 500 GB en schijven van 1 tot 2 TB. Samsung gaat er in beide klassen met de ‘Best getest’-waardering vandoor vanwege de prestatievoorsprong en het feit dat naarmate de last op de schijf toeneemt de prestaties structureel beter standhouden. Het zijn objectief de meest begeerlijke ssd’s.
De ademruimte die zij hebben is echter beperkt, vooral bij de grote doelgroep voor wie sata-schijven nog veruit het interessantste zijn. Nogmaals, voor de meeste basale taken is het verschil tussen de snelste ssd en een degelijke middenklasser simpelweg niet te ervaren en dan kan een paar euro al de doorslag geven. Hoewel we stellen dat elk van de ssd’s bij de juiste prijs overwogen mogen worden gaat onze redactietip uit naar de Crucial MX500, want die doet prestatie technisch weinig onder aan de 860 EVO en heeft zich in het eerste kwartaal van 2018 het meest regelmatig de koning van de prijs-per-GB mogen noemen. Grote kans dus dat het vooral tussen die twee modellen kiezen wordt.
Dat legt de uitdaging bij WD, SanDisk en Kingston om te zorgen dat de huidige alternatieven sterk op prijs concurreren met de MX500 en 860 EVO, en in het NVMe-segment sterk op prijs concurreren met de inhoudelijk ijzersterke 970 EVO-serie.

ASUS A32-N61 voor Asus N61 N61J, N61Ja, N61jq, N61Jv, N61Vg, N61Vn N61w Li-ion 4400MAH 10.8V
ACDP-100D01 laptop adapter voor Sony Vaio PCGA AC19V4 ACDP-100D01
DA-65G19 PSAB-L101A laptop adapter voor 6.5 x 4.4mm LG X-note C500 R410
SONY VGP-BPS35A voor Sony Vaio 14E 15E SVF15217SC SVF15216SC serie li-ion 40WH 14.8V
BOSE 063404 voor BOSE SOUNDLINK Mini I serie Li-ion 2230mAH/17Wh 7.4V
A13-045N2A KP.0450H.001 laptop adapter voor Acer Aspire Switch 11 12 V,Acer Chromebook 11

De beste monitor voor ieder budget

Wie een computer wil met de beste systeemprestaties, verkiest ongetwijfeld een desktop boven een laptop of tablet. Daarvoor moet je wel zelf nog een goed scherm uitzoeken. En bij een laptop kan het ook ideaal zijn als tweede scherm. In dit artikel lichten we de belangrijkste specificaties uit, zodat je de beste monitor kunt uitzoeken tegen een gunstige aanschafprijs.

Tip 01: Schermgrootte

Bepaal als eerste de schermdiagonaal van de monitor. Je keuze hangt natuurlijk sterk af van de ruimte op je bureau en welke computertaken je met de computer wilt doen. Zo kiezen grafische ontwerpers doorgaans voor een monitor van 27 of zelfs 32 inch. Hiermee heb je natuurlijk meer werkruimte om afbeeldingen of animaties naar je hand te zetten. Verder is een groot scherm ook gewenst wanneer je regelmatig naar video’s kijkt en geavanceerde games speelt. Ga in dat geval voor een exemplaar van minimaal 24 inch. Wil je alleen een beetje internetten, e-mailen, tekstverwerken en eenvoudige spelletjes spelen, dan kun je ook met een kleiner scherm uit de voeten. Een exemplaar van 22 inch is in dat geval een mooi formaat. Een bijkomend voordeel van een compact scherm is dat de aanschafprijs lager is. Je kunt ook nog overwegen om twee kleinere schermen op het systeem aan te sluiten, zodat je beschikt over één groot bureaublad. Het is dan wel een voorwaarde dat de videokaart van de computer twee monitoren kan aansturen.

Inch als meeteenheid

Bij praktisch iedere monitor staat er een getal in de productnaam. Dit staat doorgaans voor de beelddiagonaal in inches. Zo heeft de LG 27GK750F een scherm van 27 inch. Aangezien 1 inch staat voor 2,54 centimeter, heeft dit product een diagonaal van ruim 68 centimeter.

Tip 02: Video-ingangen

Het is natuurlijk wel fijn wanneer je de monitor rechtstreeks op de computer kunt aansluiten, zonder dat je hiervoor een adapter nodig hebt. Kijk daarom naar goed welke video-uitgangen jouw machine bevat en zoek daar een passend scherm bij. De kans is groot dat je een hdmi-poort op je pc hebt. Op recente pc’s is er steeds vaker ook een displayport-aansluiting aanwezig. Deze poort lijkt qua uiterlijk erg op een hdmi-aansluiting, alleen is er aan de zijkant één afgesneden hoekje te zien. Hdmi en displayport kunnen beide videobeelden in een hoge resolutie doorgeven en beide uitgangen vind je dan ook veelvuldig op nieuwe monitoren terug. Gebruik je een wat oudere computer? Let dan goed op, want je hebt dan wellicht een monitor met een dvi- of zelfs vga-aansluiting nodig. Dit zijn oudere aansluitingen, waarbij je in het geval van vga beschikt over een lagere beeldkwaliteit.

Tip 03: Resolutie

Uiteraard is de resolutie van de beoogde monitor een belangrijke specificatie. Hoe meer pixels, hoe scherper het beeld. Veruit de meeste producten hebben 1920 horizontale beeldpunten en 1080 verticale pixels. Dergelijke full-hd-schermen zijn prima geschikt voor alledaags gebruik, zoals filmpjes kijken en browsen. Vind je het leuk om foto’s en video’s met een geavanceerd programma te bewerken of ben je een fanatieke gamer, dan kun je ook een monitor met een nog hogere resolutie overwegen. Je hebt dan bijvoorbeeld keuze uit schermen met 2560 × 1440 en 3840 × 2160 pixels, waarbij laatstgenoemde waarde staat voor ultra hd. Ultra hd (2160p) bevat maar liefst veermaal zoveel pixels als full hd (1080p), maar daar betaal je dan ook een (flinke) meerprijs voor. Belangrijk is dat de videokaart van je computer capabel genoeg is om de maximale resolutie van de monitor uit te sturen. Zeker bij recente machines mag dat geen probleem zijn. Voor foto- en videobewerking op een hoge resolutie is overigens een systeem met voldoende rekenkracht vereist. In het geval van een doorsnee computer is een full-hd-scherm een uitstekende optie. Een scherm van 22 of 24 inch bevat daarmee voldoende details en teksten zijn erg goed leesbaar.

Huidige resolutie

Wil je graag weten op welke resolutie je momenteel aan het werk bent? Klik in Windows 10 met de rechtermuisknop ergens op het bureaublad en kies voor Beeldscherminstellingen. Onder Resolutie bekijk je de huidige waarde. Meestal staat de hoogst mogelijke resolutie al ingesteld.

Tip 04: Pixeldichtheid

In de specificaties van een monitor tref je meestal ook het aantal pixels per inch (ppi) aan. Dit staat voor de pixeldichtheid. Wanneer je de beelddiagonaal en de resolutie weet, kun je via een formule uitrekenen hoeveel pixels iedere inch van de monitor bevat. Een full-hd-scherm van 24 inch heeft bijvoorbeeld een hogere pixeldichtheid dan een monitor van 27 inch met dezelfde resolutie. Een groter scherm vereist dus in feite meer pixels om scherpe beelden te tonen. Hoe hoger de pixeldichtheid, hoe scherper de teksten en pictogrammen bijvoorbeeld worden weergegeven. Voorheen hadden sommige Windows-programma’s weleens moeite om de gebruikersinterface bij een hoge pixeldichtheid correct te interpreteren, venstertjes werden dan onleesbaar klein. Dankzij schaaltechnieken in de laatste Windows-edities is er gelukkig geen sprake meer van dit euvel. Kies dus gerust voor een scherm met een hoge ppi-waarde.

Tip 05: Verstelbaar scherm

Alle technische specificaties ten spijt, je wilt natuurlijk ook comfortabel achter het scherm zitten. Nagenoeg alle monitoren kun je kantelen, zodat je probleemloos de gewenste horizontale hoek instelt zonder dat je last hebt van hinderlijke spiegelingen. De betere schermen zijn ook in hoogte verstelbaar, zodat je het scherm op gelijke hoogte met je ogen positioneert. Dit werkt doorgaans met een simpel schuifmechanisme. Zeker als je dagelijks een paar uur voor de monitor plaatsneemt, is het fijn wanneer je de gewenste hoogte kunt instellen. Is dat bij jouw beoogde monitor niet het geval, dan vang je dit gebrek eventueel op met een speciale monitorstandaard of monitorarm.
Verder bestaan er ook nog schermen die je via een draaibaar voetstuk naar links of rechts kunt bewegen. Tot slot zijn sommige producten ook te roteren, waarbij je het scherm negentig graden draait (pivot). Deze optie is vooral interessant als je vaak lange documenten gebruikt, zodat je niet continu omlaag hoeft te scrollen.

A13-045N2A KP.0450H.001 laptop adapter voor Acer Aspire Switch 11 12 V,Acer Chromebook 11
10.5V/5V laptop adapter voor Sony Vaio Duo 13 SVP13213CGB,SVP13213CGS Ultrabook
DELL YFDF9  voor Dell Latitude 3340 3350 Li-ion 5800mah/65Wh 11.1V
ADS-40FSG-19 laptop adapter voor LG E1948S E2242C E2249 E1948 PC
HP TE03XL  voor Hp Pavilion 15 UHD Li-ion 61.6Wh 11.55 V
ADS-40FSG-19 laptop adapter voor LG E1948S E2242C E2249 E1948 PC

Smartphone kopen: welke telefoon past bij jou?

Een nieuwe smartphone kopen is best een uitdagende klus. Je kunt natuurlijk direct gaan voor de nieuwste Samsung Galaxy of Apple iPhone, maar verder kijken loont. Er zijn zó veel opties … en je kunt heel wat geld besparen als je weet wat je écht belangrijk vindt.

Tip 01: Besturingssysteem

Natuurlijk speelt de hardware van een smartphone een cruciale rol bij je keuze, maar denk toch éérst nog even ergens anders over na: over het besturingssysteem. Je hebt dan al een belangrijke schifting gemaakt in het aanbod. Er zijn tegenwoordig eigenlijk maar twee keuzes: iOS van Apple en Android van Google. De keuze die je maakt, hangt af van onder andere je huidige apparatuur, gebruikerservaring en apps.
Smartphones met iOS worden alleen door Apple gemaakt: iPhones. Ze werken erg goed samen met de andere hardware van Apple. Heb je een iMac of Macbook, een Apple TV en een iPad, dan ligt de keuze voor een iPhone voor de hand. Android-smartphones worden gemaakt door allerlei fabrikanten, zoals Samsung, HTC, Huawei, OnePlus en meer. Die werken logischerwijs optimaal met de Google-diensten.

Tip 02: Overstappen?

Gebruik je nu een iPhone, dan is de overstap naar Android wel even wennen. Het besturingssysteem werkt net wat anders, waardoor je in het begin je weg misschien niet kunt vinden. Andersom is dat bij een overstap van Android naar iOS net zo goed het geval. Houd er ook rekening mee dat de apps die je gekocht hebt en/of in-app-aankopen die je gedaan hebt, niet meegenomen worden naar een ander platform. Heb je dus veel of kostbare apps aangeschaft, dan kan dat een belemmering voor je overstap zijn. Gebruik je een bepaalde app op dit moment veel, check dan ook even (in de online app store) of die app ook voor het andere besturingssysteem bestaat.
Nog één ding over het besturingssysteem: gebruik je al jaren Android of iOS en overweeg je een overstap, vraag dan aan een kennis met het andere OS of je even vijf minuutjes met zijn/haar telefoon mag ‘spelen’. Door even door instellingenmenu’s heen te tikken en de browser even te gebruiken, kun je ervaren of je je weg in het besturingssysteem kunt vinden.

Tip 03: Prijsklasse

Na de keuze voor het platform/besturingssysteem is het verstandig om te bepalen wat je ongeveer kwijt wilt zijn aan je nieuwe toestel. Bepaal vóórdat je gaat rondneuzen wat de marge is die je maximaal over je streefbedrag heen wilt gaan en schrijf het ergens op. Doe je dit namelijk niet, dan is de kans groot (sterker nog: we kunnen je bijna garanderen) dat je je laat verleiden door allemaal mooie technische specificaties, waardoor je straks met een toestel zit dat wel héél veel kan, maar eigenlijk ook enorm boven je budget is. Je kunt het erg gek maken: de iPhone X met veel opslagruimte kost je zomaar 1300 euro. Een geruststelling: je kunt het ook een stúk goedkoper maken.

Tip 04: Camera

Nog niet eens zo heel lang geleden was een camera op je smartphone gewoon een leuke extra, want de resultaten waren niet om over naar huis te schrijven. Dat is anno 2018 wel anders, er zijn genoeg smartphonecamera’s die de kwaliteit van een compactcamera evenaren. De nieuwste smartphones hebben twee camera’s achterop zitten, met verschillende functies. Met het ene toestel kun je hierdoor een stukje inzoomen zonder kwaliteitsverlies, een andere smartphone gebruikt de extra camera om een diepte-effect te creëren en bij nog een ander kun je er groothoekbeelden mee maken. Het advies: bekijk vooraf foto’s en/of filmpjes die met die specifieke telefoon gemaakt zijn, zodat je kunt zien of je het beeld goed genoeg vind. Staar je in elk geval niet blind op bepaalde specificaties als megapixels.
Videobel je veel of maak je graag selfies, let dan ook op de kwaliteit van de frontcamera. Doe je dit (bijna) nooit, dan is die niet zo belangrijk.

Tip 05: Scherm

Het scherm is een onderdeel waarop je nog weleens misleid kunt worden. Het formaat van het scherm zegt nog niets over de kwaliteit ervan. De een groot aantal pixels betekent ook niet altijd de beste kwaliteit. De displays van een Samsung Galaxy-toestel zien er veel helderder uit dan de displays van een iPhone (zelfs een iPhone X, dat toch ook een oled-display heeft). In dit geval is dat te danken aan het feit dat de contrasten van de Samsung-toestellen vrij hoog staat. De een vindt dat beter, de ander vind het onrealistisch, net wat je voorkeur heeft. Dat gezegd hebbende: in het topsegment van de smartphone-markt zijn alle schermen gewoon goed. In het instap- en midden-segment eronder is er nogal wat verschil in kwaliteit, en dat ontdek je niet altijd door te googelen. Ga dan het liefst met eigen ogen kijken in een winkel. Wat vind je van de helderheid, de spiegeling en hoe presteert het scherm in zonlicht?

Tip 06: Afmeting

De randen rondom smartphoneschermen (bezels) worden steeds kleiner, waardoor bijna de hele voorkant van een telefoon bestaat uit het scherm. De afmeting van een smartphone hangt daardoor natuurlijk grotendeels samen met het formaat van het scherm. Er zijn modellen die niet meer in je broekzak passen en die je ook niet met één hand kunt bedienen. Zo’n groot toestel is fijn voor het kijken fan video’s en ook appen (met twee duimen dan) of het bekijken van webpagina’s is hierop prettiger. Games spelen of berichtjes met één hand typen, dat is dan weer prettiger op een niet al te grote smartphone. Zorg in dat geval dus dat je geen ‘plus’-versie van een toestel kiest – als zo’n model al binnen je budget zou passen.

Tip 07: Gewicht

Het gewicht speelt wel een rol bij een smartphone, maar realiseer je wel dat de verschillen tegenwoordig nog maar klein zijn. Het gewicht loopt lang niet meer zo veel uiteen als vroeger, maar grotere toestellen wegen natuurlijk wel wat meer dan kleinere. Ook hierbij is belangrijk: wat wil je met het toestel gaan doen? Ga je namelijk e-books lezen waarbij je de smartphone lange tijd in je hand hebt, dan is een zwaar toestel echt niet handig. Belangrijk is ook niet alleen hoe zwaar de smartphone is, maar waar het zwaartepunt ligt. Zo vinden veel gebruikers van de iPhone Plus-modellen het irritant dat het zwaartepunt aan de bovenkant lijkt te liggen, waardoor ze constant het gevoel hebben dat het toestel uit hun handen kiepert (zelfs al blijkt uit tests dat dit niet het geval zou moeten zijn). Kijk dus voor aanschaf wel even naar het gewicht, maar realiseer je ook dat je een paar gram verschil nauwelijks voelt bij normaal gebruik.

Tip 08: Opslagcapaciteit

Waar dit onderdeel de laatste jaren steeds belangrijker leek te worden omdat apps steeds groter werden en foto- en videobestanden ook, neemt die urgentie sinds kort juist weer af door de opkomst van cloud-computing. Apps nemen natuurlijk nog steeds veel ruimte in op je smartphone (dus 32 GB raden we absoluut af als je veel apps en games wilt installeren), maar foto’s en video’s worden steeds vaker extern opgeslagen. Dat scheelt echt heel veel ruimte. Waar we een jaar of twee geleden gezegd zouden hebben dat 256 GB met het oog op de toekomst een must was, is 128 GB wat ons betreft tegenwoordig meer dan genoeg. In plaats van te kijken naar de opslagcapaciteit van het toestel, loont het misschien meer om te kijken naar de kosten van de clouddienst die bij het betreffende platform hoort. iOS maakt namelijk alleen maar reservekopieën naar iCloud, waarbij je 5 GB gratis krijgt, en bijvoorbeeld 1 TB 9,99 euro per maand betaalt. Bij Google Drive (de voorkeurskeuze van Android) betaal je hetzelfde voor 1 TB, maar krijg je de eerste 15 GB gratis. Als 15 GB voor jou meer dan genoeg is, dan is de keuze natuurlijk snel gemaakt.

Tip 09: Batterij

Smartphonefabrikanten staan al jaren voor dezelfde uitdaging: hoe laat je het toestel lang meegaan, maar wel zó dat het niet te zwaar of te groot wordt. Natuurlijk worden batterijen steeds krachtiger, en je zou denken dat dit leidt tot een langere accuduur … maar helaas. De technologie in smartphones wordt tegelijkertijd ook steeds geavanceerder, wat meer stroom verbruikt. Daarnaast gebruiken we onze smartphone steeds intensiever, wat ook betekent dat je hem eerder zult moeten opladen. Veel fabrikanten pochen met een lange stand-by-tijd, maar hecht daar niet te veel waarde aan. Nogal wiedes dat een smartphone weinig stroom verbruikt als hij niet actief is. Waar je wél op moet letten is de gebruikstijd. Hoelang kun je muziek luisteren op je smartphone, hoelang kun je video’s kijken, surfen, e-mailen enzovoort? Laat je dus ook niet misleiden door de capaciteit van de batterij zelf, dat zegt lang niet alles over de gebruikstijd van het toestel. Zoek dus even via Google naar gebruikerservaringen van het model dat je op het oog hebt.

Tip 10: Processorkracht

Het is opmerkelijk wat voor stoelendans smartphonespecificaties hebben gedaan wat betreft de volgorde van belangrijkheid. Ooit was snelheid en processorkracht een doorslaggevende factor, tegenwoordig staat het vrijwel helemaal aan de onderkant van de lijst. Het is niet dat snelheid en processorkracht totaal niet meer belangrijk zijn, maar feit is dat smartphones zulke enorme sprongen hebben gemaakt op dit vlak in de afgelopen jaren, dat de software het niet heeft kunnen bijbenen. Oftewel, wanneer je een topmodel smartphone koopt, is het enigszins alsof je met een Ferrari naar de supermarkt rijdt: een beetje overkill qua wat er onder de motorkap zit. Want zelfs de smartphones uit het middensegment kunnen vrijwel alle apps draaien. Koop je een smartphone van rond de 100 euro, dan zul je uiteraard wel merken dat je niet de zwaarste games en applicaties kunt draaien, maar daar is de prijs dan ook naar. Laat je dus niet verblinden door cijfers, benchmarktests enzovoort, ga simpelweg even naar de winkel en test een zware applicatie/game uit op het toestel van je keuze als dat mogelijk is. Dan weet je vrij snel genoeg.

Tip 11: Meer opties

Tot zover de basis-mogelijkheden van smartphones. Zijn we er dan? Nog niet helemaal, er zijn namelijk nog wat opties die voor een deel van de kopers erg belangrijk zijn. Wil je graag draadloos kunnen opladen? Zoek dan even in de specificaties op of dit ondersteund wordt. Luister jij graag muziek en heb je daarvoor een goede koptelefoon, dan vind je het waarschijnlijk erg vervelend als je nieuwe smartphone geen koptelefoonpoort heeft. En er zijn steeds meer toestellen waarbij die 3,5mm-poort ontbreekt. Met een verloopstukje kun je dan alsnog die koptelefoon wel gebruiken, maar handig is anders.
Een tweede punt: wil (en mag) je de telefoon ook voor je werk gaan gebruiken en heb je daarvoor een aparte simkaart, kijk dan of er een extra simkaartslot ingebouwd is, men noemt dat ook wel ‘dualsim’. Soms kun je kiezen tussen een extra simkaart óf een micro-sd-kaart voor extra opslagruimte.

Tip 12: Accessoires

Tot slot de accessoires. Net als bij apps, zijn de meeste accessoires beschikbaar voor vrijwel alle gangbare platformen. Toch zijn er ook accessoires die echt alleen specifiek voor één telefoon bedoeld zijn en dat is natuurlijk wel iets dat je wilt weten voordat je je nieuwe smartphone aanschaft. Bijvoorbeeld Samsung Gear VR-bril, waaraan je met een iPhone niets hebt. En een Apple Watch werkt dan weer alleen met een iPhone samen. Voor bekende merken/toestellen zijn meer accessoires zoals hoesjes en screenprotectors beschikbaar. Gebruik je nu bepaalde accessoires graag, kijk dan of die werken met het toestel dat je op het oog hebt.
We willen er nog ééntje als voorbeeld geven: film je nu met een gimbal (een apparaatje dat ervoor zorgt dat je beeld niet schokt), weet dan dat dat niet goed werkt bij de nieuwste iPhones omdat die zelf beeldstabilisatie ingebouwd hebben. Die twee conflicteren met elkaar.

Kooptips

Je hebt nu een aardig beeld van wat de keuzes zijn die je voorgeschoteld krijgt qua specificaties wanneer je op zoek gaat naar een nieuwe smartphone. Om het je nog wat makkelijker te maken hebben we uit drie prijsklassen een toestel voor je geselecteerd dat wat ons betreft de moeite waard is. Een instapmodel, een toestel uit het middensegment én een toestel uit het topsegment.

Moto E4 Plus

Prijs: € 119,-
Een goede smartphone kopen voor iets meer dan 100 euro? Dat kan dus echt. Voor dat geld krijg je natuurlijk geen spectaculaire camera en ook niet veel kracht onder de motorkap, maar je kunt er in principe alles mee doen wat je op een smartphone zou willen doen (een simpel spelletje, video kijken, surfen, mailen, whatsappen etc.). En het fijnste is: dankzij het gebrek aan toeters en bellen gaat hij lekker lang mee zonder tussendoor op te laden.

iPhone SE

Prijs: € 530,45
Van dit toestel zijn we stiekem wel een beetje gaan houden. De iPhone SE is vergelijkbaar qua specificaties met de iPhone 6s, niet het nieuwste model dus, maar krachtig genoeg om vrijwel alle applicaties aan te kunnen en mét Retina-display. De 12mp-camera is meer dan prima en met z’n 4inch-display is deze smartphone fantastisch voor iedereen die wel mee wil met de techniek, maar graag een klein en compact toestel heeft.

Samsung Galaxy S9+

Prijs: € 949,-
Dit is wat ons betreft de beste smartphone die er op dit moment te koop is, en het is niet eens de duurste (de iPhone X is namelijk bijna 400 euro duurder). Een spectaculair goede camera die zowel bij veel als weinig licht goed presteert, een kraakhelder 6,2inch-scherm (onthoud, groot is niet voor iedereen geschikt) en een krachtige batterij die snel opgeladen kan worden en de hele dag mee zou moeten gaan. Hiermee moet je wel weer wat jaartjes vooruit kunnen.

ACDP-100D01 laptop adapter voor Sony Vaio PCGA AC19V4 ACDP-100D01
HP KI04 voor HP Pavilion 14/15/17-AB000 HSTNN-LB6S/DB6T 800049-001 Li-ion 2600mAh 14.8V
ADS-40FSG-19 laptop adapter voor LG E1948S E2242C E2249 E1948 PC
ADP-120MH-D laptop adapter voor MSI GE60 GE70
A1800 laptop adapter voor Microsoft Surface Pro 5 & Pro 4 Intel Core M3 i5 i7
0957-2271 laptop adapter voor HP Officejet 7000 6000 6500 AC Printer Adapter/

Alles over koptelefoons met noise cancelling

Er zijn heel wat verschillende soorten koptelefoons. De ruisonderdrukkende exemplaren winnen de laatste jaren aan populariteit. Hoe werkt zo’n noise-cancelling koptelefoon? Wat zijn de voordelen? Dit moet je weten over koptelefoons met noise cancelling.

Tip 01: Ruisonderdrukking?

Als je een gewone koptelefoon op je hoofd zet, hoor je nog altijd wat van de omgeving. Hoe dikker de oorkussens – of hoe beter geïsoleerd – hoe minder je nog hoort. Helaas heeft dat ook een effect op het draagcomfort. Om het storende achtergrondgeluid weg te werken, zetten we met een gewone koptelefoon vaak simpelweg het volume wat hoger. Dat werkt, maar het nadeel is dat zulke harde geluiden na verloop van tijd voor permanente gehoorbeschadiging kunnen zorgen. Niet verstandig dus. Om het probleem dan toch te tackelen, heb je een koptelefoon met zogenoemde ruisonderdrukking nodig. Dat is een koptelefoon die uitgerust is met enkele piepkleine, onzichtbare microfoontjes. Ze monitoren voortdurend het achtergrondgeluid en filteren het nagenoeg onmiddellijk weg. Het resultaat? Zodra je de koptelefoon op je hoofd zet, hoor je alleen nog je muziek. Dit is voornamelijk interessant voor wie lange vliegreizen maakt, regelmatig met bijvoorbeeld de trein pendelt of in een open kantoor werkt.

Tip 02: Hoe werkt het?

Zoals net al aangehaald, zit er in een koptelefoon met ruisonderdrukking minimaal één microfoon in de oorschelp, vaak zijn het er meerdere. De microfoon is verbonden met een intelligentie chip. Zodra met behulp van de microfoon het ongewenste geluid uit de omgeving wordt gedetecteerd, genereert een stukje elektronica in combinatie met software bepaalde geluidsgolven met een tegengestelde polariteit. De geluidsgolven heffen elkaar op waardoor het verkeer, de babbelende passagiers in de trein of de kwetterende vogels in het park niet meer hoorbaar zijn. Dit gebeurt zó snel dat het met het menselijk oor niet hoorbaar is. Volgens bepaalde studies voorkom je vermoeidheid als je bepaalde voortdurende omgevingsgeluiden zoals het motorgeluid van een vliegtuig wegfiltert. Onze hersenen willen nu eenmaal belangrijke geluiden oppikken. In lawaaierige omgevingen blijft je brein dus ontzettend actief. Dat is de reden waarom je je in een rumoerige omgeving minder goed kunt concentreren of zelfs moe wordt.

Tip 03: Soorten

Er zijn verschillende manieren van ruisonderdrukking. In eerste instantie is er passieve ruisonderdrukking of beter gezegd ruisisolatie. Dat is de eenvoudigste manier om je oren te beschermen tegen omgevingsgeluid. Hoe? Met behulp van oorschelpen die goed geïsoleerd zijn en perfect aansluiten. Het nadeel is dat passieve ruisonderdrukking niet goed scoort bij lage frequenties. Daarom hebben koptelefoonfabrikanten actieve (of gewone) ruisonderdrukking uitgevonden. In dit geval analyseert de software via één of meerdere microfoons in of op de oorschelp het omgevingsgeluid en produceert het een zogenoemd antigeluid. Veel meer komt er niet aan te pas. Dit werkt erg goed en levert veel betere resultaten dan passieve ruisonderdrukking. Maar het kan nóg beter. Dankzij ‘adaptive noise-cancelling’ bepaal je zelf het niveau van de ruisonderdrukking. Een goed voorbeeld van zo’n koptelefoon met aanpasbare ruisonderdrukking is de Parrot Zik 3 (299 euro). Via de bijhorende app stel je zelf de hoeveelheid noise-cancelling in.

Tip 04: Meestal over-ear

De meeste koptelefoons met ruisonderdrukking zijn over-ear-modellen. Daar zijn verschillende redenen voor. Ten eerste sluit een over-ear veel beter af en zorgt ie dus al een beetje voor passieve ruisonderdrukking. Daarnaast komt er flink wat extra elektronica bij te kijken, zoals de microfoons en de chip. Die passen nu eenmaal makkelijker in een grotere koptelefoon. Toch zijn er ook wel wat uitzonderingen. Libratone heeft bijvoorbeeld de Q Adapt on-ear (249 euro) en de Q Adapt in-ear (179 euro) op de markt gebracht. Beide koptelefoons zijn voorzien van aanpasbare ruisonderdrukking via de CityMix-app en blinken uit in draagcomfort. De in-ear-versie is voorzien van een Lightning-aansluiting en dus geschikt voor iPhone 7-gebruikers. Nog een voorbeeld van oortjes met ruisonderdrukking is de Bose QuietComfort 20 (279 euro). Hier zit de technologie in een rechthoekig bakje aan het einde van de kabel. Dat zorgt natuurlijk voor wat extra gewicht. Kiezen tussen in-ear, on-ear

Tip 05: Batterij

Het grootste voordeel van een koptelefoon met ruisonderdrukking is dat je het volume wat lager kunt zetten omdat je helemaal gefocust naar je favoriete muziek kunt luisteren. Het nadeel? Actieve ruisonderdrukking is spitstechnologie en dat betekent ook dat het extra power nodig heeft. Je moet de batterij van de koptelefoon dus regelmatig opladen. Gelukkig gaan de meeste modellen best lang mee. Zo kan de Beats Studio Wireless (309 euro) bijvoorbeeld zo’n twaalf uur mee zonder tussentijds opladen en de Plantronics Backbeat Pro 2 (219 euro) houdt het zelfs een heel etmaal uit met één laadbeurt. In de meeste gevallen laad je de batterij op via een simpele micro-usb-kabel.

Tip 06: Met of zonder kabel

Het gros van de over-ear noise-cancelling headphones heeft geen kabel. Het zijn bluetooth-koptelefoons die je draadloos met je smartphone, tablet of computer verbindt. Dat is praktisch in gebruik maar als de batterij leeg is, heb je er niet veel meer aan. Kun je de koptelefoon dan niet meer gebruiken? Toch wel. De meeste bluetooth-headphones (al dan niet met noise-cancelling) worden namelijk geleverd met een kabel. Zodra de batterij leeg is, kun je bedraad verder luisteren. Let wel, de ruisonderdrukking werkt dan niet meer.

Ook in auto’s

Noise-cancelling is geen unicum voor koptelefoons. Ook in de autosector duikt ruisonderdrukking steeds vaker op. Microfoons vangen het omgevingsgeluid van buiten op en minimaliseren het om binnen meer rust te creëren. Harman Kardon noemt het RNC of Road Noise Cancelling. De functie is uiteraard een optie en niet bij alle modellen beschikbaar. Enkel luxe wagens zoals de Audio A8 bieden vandaag de dag deze optie aan.

Tip 07: Wél omgevingsgeluid

Ruisonderdrukking is een zaligheid om volledig van je favoriete muziek te genieten. Toch zijn er ogenblikken dat je wél omgevingsgeluid wilt horen. Bijvoorbeeld in het verkeer. Als voetganger is het belangrijk om aankomende auto’s te horen. En op de luchthaven wil je het natuurlijk wél horen als je vliegtuig vanaf een andere gate vertrekt. Bij de meeste noise-cancelling koptelefoons schakel je ruisonderdrukking met één knop uit. Er zijn ook koptelefoons met een zogenoemde aware-functie. Neem nu de Sennheiser PXC 480 (299 euro), die heeft een TalkThrough-functionaliteit waarmee je de mensen om je heen kunt horen én met hun kunt praten zonder de hoofdtelefoon af te zetten. Dat is bijvoorbeeld handig als je gefocust wilt werken in een open kantoor. Zodra je gesprek beëindigd is, ga je met één druk op knop terug naar actieve ruisonderdrukking.

Tip 08: Met app

Wil je méér dan noise-cancelling in- of uitschakelen? Dan heb je een koptelefoon met aanpasbare ruisonderdrukking nodig. Dat betekent dat je helemaal zelf bepaalt hoeveel omgevingsgeluid er naar binnen mag komen. Via de bijhorende app stel je zelf het niveau in. Bij de meeste koptelefoons is het zelfs mogelijk om bepaalde presets aan te maken. Bijvoorbeeld een instelling voor het werk, één om te gaan joggen en één voor in het vliegtuig of de trein. Via dezelfde app is het vaak ook mogelijk om de equalizer te personaliseren. Houe je van een neutrale setting of mogen de bassen bijvoorbeeld wat zwaarder? Ook dat is heel eenvoudig te regelen.

Tip 09: Ook telefoneren

Net zoals gewone oortjes, zijn ook de meeste ruisonderdrukkende koptelefoons uitgerust met een microfoonfunctie zodat je inkomende telefoongesprekken kunt aannemen. De audiokwaliteit is bij de een wat beter dan bij de ander. Ben je van plan om je koptelefoon echt ontzettend veel te dragen, bijvoorbeeld een volledige werkdag in een open kantoorruimte? Dan kunnen we je de Sennheiser MB660 (545 euro) aanraden. In de rechteroorschelp van deze ruisonderdrukkende koptelefoon zitten drie digitale microfoons die omgevingsgeluid wegwerken en je eigen stemgeluid optimaliseren. Hierdoor hoort je gesprekspartner niks van pratende collega’s die vlak naast je zitten. Wij namen de proef op de som en voerden een telefoongesprek vlak naast een ronkende stofzuiger. De gesprekspartner hoorde ons loepzuiver en had geen flauw idee dat er een huishoudapparaat stond te brullen. Dankzij de WindSafe-technologie in dezelfde koptelefoon levert de headset zelfs buiten perfect verstaanbare telefoongesprekken. Het toestel is dan ook gericht op de zakelijke markt en beschikbaar in twee uitvoeringen: Skype for Business-gecertificeerd en Unified Communications.

Tip 10: Budget

Uiteraard hangt je keuze vaak af van het budget waarover je beschikt. Er zijn ruisonderdrukkende koptelefoons van 150 euro, maar ook van 1.500 euro. Kies in eerste instantie het type van je hoofdtelefoon: in-ear, on-ear of over-ear. Houd er daarna rekening mee dat de keuze van de materialen voor een groot deel de prijs bepaalt. Budgetvriendelijke toestellen hebben meestal oorkussens van skai, terwijl de betere apparaten met echt leder zijn afgewerkt. Hetzelfde geldt voor de hoofdband van on-ear- en over-ear-hoofdtelefoons. De iets duurdere toestellen zijn vaak wat beter gewatteerd en voelen daardoor comfortabeler aan. Dat is zeker belangrijk als je ‘m gedurende lange tijd draagt. Ook het design speelt uiteraard mee: modellen met veel kunststof en zichtbare schroeven zijn in de regel goedkoper dan koptelefoons met metaal. En dan zijn er nog de toeters en bellen: zo zijn er heel wat koptelefoons met aanraakgevoelige oorschelpen. Hier zit weer wat extra technologie in verwerkt en dat maakt de totaalprijs weer een tikkeltje hoger. Nog iets wat de prijs bepaalt: de meegeleverde accessoires. Soms vind je een vliegtuigadapter in de doos of een harde opbergcase die je apparaat beschermt als je ‘m niet gebruikt.

Tip 11: Passen mag!

Nog een laatste tip: koop je koptelefoon liever niet online maar probeer ‘m eerst eens uit in een fysieke winkel. Draagcomfort is erg persoonlijk. Ieders hoofd en oren zijn nu eenmaal anders. Kies in elk geval een toestel met een gewatteerde hoofdband en houd ook rekening met het gewicht van het toestel. Hoe lager het gewicht, hoe minder je hem voelt tijdens het dragen. Probeer meerdere toestellen uit en ga naar huis met het apparaat dat het meest comfortabel voelt. Een koptelefoon die niet goed zit, zwier je binnen de kortste keren van je hoofd en dat is zonde van het geld.

ACDP-100D01 laptop adapter voor Sony Vaio PCGA AC19V4 ACDP-100D01
BOSE 063404  voor BOSE SOUNDLINK Mini I serie Li-ion 2230mAH/17Wh 7.4V
45N0293 45N0294 laptop adapter voor Lenovo ADLX45NLC3/36200246 45W AC Adapter Charger IdeaPad Yoga 11
BOSE 404600  voor Bose SOUNDLINK I II III Li-ion 2300mah 11.1V/12.4v
ACER AC14B13J  voor Acer Aspire AC14B13J ES1-131 ES1-331 ES1-512 ES1-520 ES1-521 Li-ion 36Wh/3220mAh/3090mAh 11.4v
ADS-40FSG-19 laptop adapter voor LG E1948S E2242C E2249 E1948 PC