MSI Pro 24X: Elegante all-in-one pc

De MSI Pro 24X; we zagen 'm al staan tijdens Computex afgelopen maand, maar nu kunnen we 'm ook zelf testen in alle rust. Is een all-in-one-computer eigenlijk nog steeds iets waar we op zitten te wachten?
All-in-ones zien we eigenlijk steeds minder, maar MSI durft het aan om een nieuw model uit te brengen. De Pro 24X is een elegant vormgegeven all-in-one met een 24 inch scherm, dat vrijwel randloos is. De bezels rond het scherm zijn namelijk slechts 2.2 millimeter dik, waardoor je een mooi beeldvullend scherm krijgt. Dat scherm is bovendien ook superdun, die meet een dikte van 6.5 mm aan de bovenzijde.

Hardware

De hardware van deze all-in-one-pc bevindt zich onderaan aan de achterkant van de monitor, maar ook daar valt de algehele dikte mee: hier wordt de Pro 24X zo'n drie centimeter dikker, niet veel meer dan een gemiddelde gaminglaptop.
Qua hardware is er overigens ook vergelijkbare apparatuur te vinden als zo'n laptop. MSI kiest voor een Intel Core i5-processor (U7200) van nog de zevende generatie en een kloksnelheid van 2.50 GHz. De harde schijf is een Intel Optane 2.5 inch-model, die - dankzij het klepje aan de zijkant van de monitor - makkelijk verwijderd en voor een groter exemplaar vervangen kan worden, mocht dat nodig zijn. Verder vinden we aan de achterzijde van de Pro 24X twee LAN-poorten, drie usb 2.0-poorten, en een HDMI-poort voor een tweede monitor. Links van de monitor bevindt zich de aan/uit-knop en nog twee usb 3.1-poorten. Een usb-c-poort is niet aanwezig.
Voor de grafische chip is gekozen voor een Intel HD Graphics 620-chip, die 4K-beeld kan weergeven, ook op de eventuele tweede op de HDMI-poort aangesloten monitor. Voor gaming is deze grafische chip minder geschikt.

Scherm

Het 24 inch IPS-scherm (23,8 inch om precies te zijn) van de MSI Pro 24X heeft een antiglanslaag en een kijkhoek van 178 graden. Het beeld oogt mooi en helder, maar de monitor zelf heeft geen contrast- of helderheidknoppen (net als bij een laptop), maar je kunt de instellingen natuurlijk ook gewoon in Windoows 10 aanpassen, wat betreft de helderheid dan.
Ingebouwd zijn twee 2,5 Watt speakers, die qua volume niet echt eruit springen, en bovendien is het geluid wat blikkerig. Eigenlijk niet veel beter dan we bij veel laptops tegenkomen.

Voet of ophangen

De MSI Pro 24X kan op een voet worden geplaatst, of via een VESA-muurbevestiging worden opgehangen. In beide gevallen is het scherm echter niet in hoogte verstelbaar, wat meestal de beperking van een all-in-one-pc is. Op zich heeft de monitor een prima hoogte, maar als je wat langer bent kan het wat minder prettig werken. De voet van de all-in-one is overigens niet heel stabiel, we merken dat er toch wat speling zit in de bevestiging aan de achterkant van het beeldscherm, waardoor het scherm vaak nèt niet helemaal recht staat.

Complete all-in-one

Koop je de MSI Pro 24X in de winkel, dan krijg je er ook een toetsenbord en muis bij. Het toetsenbord is een wat kleiner model en heeft toetsen met een kortere aanslag, ook hier weer vergelijkbaar met een keyboard van een laptop. Op zich werkt het prima, maar voor een computer die als kantoorcomputer wordt ingezet is een ander - wellicht meer ergonomisch - toetsenbord wellicht wat beter.
De all-in-one heeft een TPM 2.0-chip, maar de computer zelf wordt standaard geleverd met Windows 10 Home. Dat besturingssysteem kan niet overweg met TPM en heeft geen BitLocker, dus wil je die extra beveiliging en encryptie, dan moet je overstappen naar Windows 10 Pro.

Conclusie

De MSI Pro 24X is een mooi vormgegeven all-in-one-computer die niet misstaat op een kantoorbureau of de studeerkamer thuis. Het scherm levert een hoge kwaliteit beeld op, en het is prettig dat je de harde schijf eenvoudig kunt wisselen, als je een exemplaar met een grotere opslagcapaciteit wenst. De dunne bezels geven het gevoel alsof het scherm groter is dan de 24 inch die het daadwerkelijk is. Jammer is wel dat de all-in-one niet helemaal stabiel op z'n pootje staat en dat het geluid van de speakers wat tegenvalt.

DA-65G19 PSAB-L101A laptop adapter voor 6.5 x 4.4mm LG X-note C500 R410
HP SO04XL voor HP Spectre Pro 13 G1 Li-ion 38Wh / 4950mAh 7.7V
504965-001 laptop adapter voor HP Desktop Power Supply unit PSU 504965-001 PC8044 220W HP-D2201C0 New
HTC B0P82100 voor HTC T1H HTC Nexus 9 8.9″ Tablet with free tool Li-polymer 6700mah 3.8V
ADP-33AW laptop adapter voor ASUS Vivobook S200E X201E X202E X200M
CLEVO 6-87-W370S-4271 W370BAT-8 voor Clevo W350ET W350ETQ serie Li-ion 5200mah/76.96Wh 14.8V

DESKTOP VS LAPTOP: ZO MAAKT U DE BESTE KEUS!

Het lijkt alsof steeds meer mensen een laptop kopen, in plaats van de meer traditionele desktop computer. Schijn bedriegt. Bij zien we een stijgende lijn in klanten die voor een desktop kiezen. Het logge, stoffige imago is al lang niet meer van toepassing. In de afgelopen jaren zijn desktops steeds kleiner, sneller en betaalbaarder geworden. Wanneer mobiliteit dus geen absolute voorwaarde is, loont het zich om eens te kijken naar de vele voordelen die een desktop met zich meebrengt.
Twijfelt u nog tussen een laptop en een desktop? In deze tip laten we u zien hoe u de beste keuze maakt!

Voor- en nadelen desktop en laptop

	Desktop	Laptop
Mobiliteit	Een desktop computer wordt op een vaste plek gebruikt en kan dus niet overal worden gebruikt.	Een laptop kan altijd en overal gebruikt worden.
Prijs/kwaliteit verhouding	De gemiddelde prijs van een desktop ligt lager dan die van een laptop met vergelijkbare specificaties. Deze prijs is vaak wel exclusief een monitor, een toetsenbord en een muis.	De prijs van een laptop ligt hoger dan die van een gelijkwaardige desktop computer. Een laptop is daarentegen wel een alles-in-1 oplossing, want u bent bij aanschaf tegelijk voorzien van een monitor, een toetsenbord en een geïntegreerde mousepad.
Compactheid	Door het formaat en de extra benodigdheden van een desktop, is deze niet even eenvoudig op te bergen. Voor een desktop heeft u dus wel voldoende ruimte en een vaste plek nodig, zoals een bureau. Maar: ook desktops worden kleiner en compacter: kijk bijvoorbeeld eens naar de zogenoemde mini-desktops. Voor basisgebruik zijn deze prima geschikt.	Een laptop neemt weinig ruimte in beslag en is makkelijk op te bergen. Een laptop heeft geen vaste plek nodig om opgeborgen te worden. De zogenoemde mini laptop is zelfs zo klein dat hij makkelijk in een tas past en u bijna niet merkt dat u een computer bij u draagt.
Upgrade mogelijkheden	Het is eenvoudiger en vaak goedkoper om een desktop een upgrade te geven dan een laptop. Denk bijvoorbeeld aan het toevoegen van een betere videokaart, meer geheugen, een snellere harde schijf of een SSD. Op deze manier kunt u nog langer vooruit met uw pc.	De upgrade mogelijkheden van een laptop zijn vaak beperkter dan bij een desktop computer. Toch is er vaak meer mogelijk dan wordt gedacht.
Lage kans op storingen	Een desktop staat op een vaste plek. Het voordeel hiervan is dat de pc minder gevoelig is voor slijtage en defecten. Bovendien is een desktop niet afhankelijk van een accu en de daarbij horende beperkte levensduur.	Een laptop wordt in de meeste gevallen regelmatig verplaatst, met als gevolg dat een laptop een grotere kans heeft op slijtage en defecten. Bovendien is een laptop uitgerust met een accu, die een beperkte levensduur heeft.
Ergonomische werkhouding	Een belangrijk voordeel van desktop computers ten opzichte van laptops, is dat de werkhouding vaak aanzienlijk beter is. U kunt zelf bepalen wat de afstand tot het beeldscherm, de grootte van het toetsenbord en de positie van de muis is. Daarnaast neemt u vaak automatisch met een actievere houding plaats achter een pc.	Het feit dat een laptop zeer mobiel is, heeft ook een keerzijde. Met een laptop werkt u al snel in een niet ergonomische houding (op de bank, in de trein, etc.). Daarnaast ligt de grootte van het toetsenbord, de afstand tot het beeldscherm en de positie van het touchpad vast. Natuurlijk zijn er meer dan genoeg oplossingen om dit nadeel op te lossen, zoals he toevoegen van een extern beeldscherm of een externe muis.
Lage onderhoudskosten	Gemiddeld gezien liggen de reparatiekosten van een desktop computer lager dan die van een laptop. Dankzij de bouw van een pc zijn de componenten beter bereikbaar dan die van een laptop.	De kosten van een reparatie aan een laptop liggen gemiddeld gezien vaak hoger dan bij een desktop. Dit heeft te maken met de compactheid van een laptop, hierdoor zijn veel onderdelen lastiger te bereiken.
Alles-in-1 oplossing	Wanneer u een desktop computer aanschaft, bent u er vaak nog niet. Naast de 'toren' met componenten, moet u vaak nog apart een beeldscherm, een toetsenbord en een muis kopen. Het voordeel hiervan is dat u wel zelf kunt kiezen. Zo stelt u helemaal naar eigen wens uw ideale systeem samen.	Wanneer u een laptop aanschaft, kunt u gelijk aan de slag. Het beeldscherm, het toetsenbord en de muis zijn namelijk allemaal in dit apparaat verwerkt en hoeven dus niet nog apart te worden aangeschaft.

Conclusie

U ziet het: de traditionele desktop computer heeft naast de razend populaire laptop toch aardig wat voordelen. Het opvallendste pluspunt is de sterke prijs-kwaliteitverhouding van een desktop. Voor de gemiddelde gebruiker zal dit verschil verwaarloosbaar zijn, maar fanatieke gamers en grafische professionals merken wel degelijk het verschil tussen een laptop en een pc uit dezelfde prijscategorie. Dat wil niet zeggen dat zij aangewezen zijn op een desktop computer. Er is ook een ruime keuze in high-end notebooks en speciale gaming laptops, alleen liggen in verhouding de prijzen hoger dan bij desktops. Het grote voordeel van een laptop is natuurlijk wel de mobiliteit. Op een laptop kunt u waar en wanneer u maar wilt werken en gamen.
Bedenkt u zich dus, voordat u een definitieve keuze maakt, dus goed waar u uw nieuwe computer voor wilt gaan gebruiken. En vooral: in hoeverre is draagbaarheid voor u van belang. Speelt u in de praktijk echt zo vaak games onderweg? Of over het algemeen toch vaker thuis? Bepaal van te voren uw budget, soms kunt u zelfs voor uw budget een kwalitatieve desktop èn een handige laptop voor onderweg aanschaffen, zoals een zeer betaalbare Chromebook.

LENOVO 45J7914 42T4557 voor IBM Lenovo ThinkPad W700 serie Li-ion 6600mah 10.8V
19.5V 9.2A laptop adapter voor VGP-AC19V56
DELL T54FJ voor Dell Latitude E6420 E6520 Li-ion 60WH 11.1V
UJ260 For Panasonic 12.7mm SATA Tray Load Blu-ray BD DVD Burner Laptop Drive 
A00390 laptop adapter voor Philips A00390/RQ310/311/330 S301 S512
LXE 161376-0001 voor Honeywell LXE MX8 MX8A380BATT Handheld Scanner Li-ion 3390mAh 3.7V
BOSE 061384 061385 voor BOSE SOUNDLINK Mini serie Li-ion 2230mAH/17Wh 7.4V

Een nieuwe laptop kopen: wat is voor jou de beste keuze?

Een goede laptop gaat jaren mee, maar uiteindelijk komt er een punt waarop je een nieuwe nodig hebt. Radar zet negen punten op een rijtje waar je rekening mee moet houden als je een nieuwe laptop koopt.
De keuze voor een nieuwe computer is vooral afhankelijk van wat voor type gebruiker je bent. Gebruik je een computer vooral om te surfen, het regelen van je bankzaken en tekstverwerking? Dan ben je ook prima af met een minder krachtige computer. Als je je computer ook gebruikt voor het uitvoeren van zware berekeningen, om zware games te spelen of video’s te bewerken, kies dan voor een computer die een stuk krachtiger is onder de motorkap.

1. Desktop, laptop, tablet of iets er tussenin?

   Allereerst moet je je afvragen of een laptop voor jou de beste keuze is. Als je de computer alleen thuis gebruikt, kan een desktop (vaste computer) ook een acceptabel alternatief zijn. Het voordeel van een desktop is dat je de computer altijd nog kan uitbreiden zodat hij sneller wordt. Het nadeel is dat je een desktop niet zomaar mee op pad neemt. Daarnaast neemt een desktop op een vaste plek vaak veel ruimte in.Een ander alternatief voor een laptop is een tablet. Tablets zijn meestal simpeler in gebruik, hebben over het algemeen een lange accuduur en zijn ook minder zwaar dan een laptop. Je pakt een tablet gemakkelijker op om even iets te bekijken. Het nadeel van een tablet, ten opzichte van een laptop, is dat tekstverwerken of het doen van je administratie een stukje lastiger is.Dan is er ook nog een categorie producten die tussen een laptop en tablet inzitten. Dit zijn bijvoorbeeld laptops met een touchscreen, waarbij je het scherm volledig om kan klappen. Hierdoor heb je de gemakken van een laptop en een tablet. Wel is zo’n zogeheten hybride laptop (of: twee-in-één-computer) minder krachtig en beperkt in accuduur. Ook is deze tussenvorm een stuk minder comfortabel vast te houden dan een tablet.
   

2. Windows (Microsoft), MacOS (Apple) of Chrome OS (Google)

   De keuze voor een besturingssysteem is vooral een kwestie van smaak. Qua functionaliteiten hebben Windows en MacOS allebei hun eigen voor- en nadelen, maar in de basis zit je bij allebei goed. Wel is het aanbod van laptops dat op Windows draait een stuk uitgebreider.Een alternatief voor Windows en MacOS is het besturingssysteem Chrome OS van Google. Dit is een heel licht besturingssysteem waarop je alleen programma’s kunt installeren die in je internetbrowser draaien. Eigenlijk kun je het besturingssysteem van Google het beste vergelijken met een uitgebreide internetbrowser. Qua functionaliteiten is Chrome OS zeer beperkt, maar daar staat wel een lage prijs tegenover.
   

3. Het juiste schermformaat

   Laptops met een schermdiagonaal van tien tot en met zeventien inch (25,4 tot en met 43 centimeter) zijn het meest gangbaar. Kies voor een formaat dat je prettig vindt werken. Over het algemeen geldt dat hoe kleiner het scherm, hoe lager het gewicht. Het voordeel van een grotere laptop is dat de toetsen iets verder uit elkaar zitten en dat je eventueel een los cijfertoetsenbord aan de rechterkant hebt zitten.Eventueel kun je ook een los beeldscherm of los toetsenbord aanschaffen. Hierdoor heb je thuis altijd een groot scherm en uitgebreid toetsenbord tot je beschikking, maar kun je nog steeds een laptop met klein scherm kopen.
   

4. Wel of geen touchscreen?

   Van oudsher kun je een laptop besturen met behulp van een toetsenbord of muis. Tegenwoordig zie je echter steeds meer laptops met een touchscreen. Hierdoor kun je ook acties uitvoeren op je computer door met je vinger op het scherm te tikken. Het touchscreen komt over het algemeen het beste tot zijn recht als je het scherm volledig om kan klappen.Op dit moment kun je alleen op sommige Windows-laptops gebruikmaken van een touchscreen. Echter zijn er maar weinig programma’s geoptimaliseerd voor deze functionaliteit. Bovendien gaat een touchscreen ten koste van je accuduur en ben je meer geld kwijt in de aanschaf van je laptop.
   

5. Gewicht van de computer

   Als je vaak met een laptop reist, is het praktisch om te kiezen voor een lager gewicht. Het nadeel van lichtere laptops is dat ze meestal minder krachtig zijn en voor de meeste gebruikers daardoor te traag.Wel heb je zogeheten ultrabooks. Dit zijn ultradunne (maximaal 1,5 centimeter), ultralichte (maximaal 1,5 kilogram) laptops, die tegelijkertijd wel heel krachtig zijn. Aan deze specificaties zit echter wel een prijskaartje vast. Voor een zwaardere, dikkere, maar even krachtige, normale laptop betaal je soms zo een paar honderd euro minder.
   

6. Hoe lang gaat de accu mee?

   Des te hoger het aantal wattuur (Wh) bij een laptop-accu, des te beter de accuduur zou je denken. Toch is de werkelijkheid iets complexer. Een gemiddelde laptop met een 15 inch scherm heeft volgens de Consumentenbond een accu met een capaciteit van veertig tot zestig wattuur.Toch gaat de ene laptop langer mee op dezelfde accu dan een andere. De snelheid van een laptop, het formaat van het scherm en de beeldresolutie hebben allemaal impact op hoe lang je op je accu kan werken. Gemiddeld gaat een lithium-ion accu drie tot vijf jaar mee.
   

7. Welke aansluitingen heb je nodig?

   Welke randapparatuur wil je op je laptop kunnen aansluiten? Als je bijvoorbeeld de foto’s van je digitale camera wilt overzetten, is een ingang voor sd-kaartjes behoorlijk handig. Voor een losse muis, een los toetsenbord of een harde schijf heb je meerdere usb-ingangen nodig. Let wel op voor het type USB. Veel accessoires werken nog met USB-A, terwijl er laptops met alleen USB-C-poorten verschijnen.
   
8. Als je een extern scherm wilt aansluiten, is een HDMI-poort geen overbodige luxe. Alhoewel je tegenwoordig ook schermen kan aansluiten via USB-C, mits je laptop en scherm over zo’n poort beschikken.

9. Harde schijf

   Qua opslagruimte op je computer zijn er twee gangbare types harde schijven. HDD is de oudere variant die wel een flink stuk trager is dan Solid State Disk (SSD). Een HDD-schijf is wel goedkoper dan SSD, bovendien kun je over het algemeen meer data kwijt op een HDD-schijf. Desondanks ben je beter af met een SSD-schijf vanwege het grote snelheidsverschil.
   

10. Andere technische specificaties

    Qua werkgeheugen zit je over het algemeen goed met een laptop met minimaal vier gigabyte geheugen. Werkgeheugen is als het ware het korte termijngeheugen van je computer. Als je foto’s of video’s bewerkt of gamet, is zes of acht gigabyte aanbevolen.
    De rekenkracht in een computer komt uit de processor. Een gemiddelde gebruiker zit goed bij een Intel Core i5. Bij heel licht gebruik kun je eventueel ook met een Intel Core i3 uit de voeten. Intensieve laptopgebruikers kunnen het beste kiezen voor een Intel Core i7-processor.Kies qua wifi minimaal voor de wifi-standaard 802.11ac. Bij oudere wifi-standaarden ligt de maximale internetsnelheid ook lager.
    

DA-65G19 PSAB-L101A laptop adapte voor 6.5 x 4.4mm LG X-note C500 R410
ADP-180NB BC laptop adapter voor MSI GT70 2PC-1043US
CLEVO 6-87-W370S-4271 W370BAT-8 voor Clevo W350ET W350ETQ serie Li-ion 5200mah/76.96Wh 14.8V
ASUS A31N1519 voor ASUS X540S X540L X540LA-SI302 X540SA X540S Li-ion 2900mAh 11.25V
DA-50F25 laptop adapter voor LG NB3740 S34A1-D Sound Bar
19.5V 4.62A 90W Car adapter replacement for dell 9T215 PA-10 

PC-bouwgids: de ideale familiedesktop

Een computer in elkaar zetten is een peulenschil, de juiste onderdelen combineren niet. We onderzoeken welke componenten samen de ideale alleskunner vormen.
We steken van wal met een compacte huis-tuin-en-keukendesktop. De uitdaging hier is om een prijs-kwaliteitssysteem in elkaar te boksen dat niet alleen vlot werkt, maar ook krachtig genoeg is wanneer je toch eens een computerspel wil spelen. Let wel: we gaan hier niet voor een gamingsysteem en rekenen er dus op dat je niet de intentie hebt om de nieuwste Call of Duty met de grafische instellingen op ultra te spelen. Je kan deze bak zien als de familiecomputer van weleer.

Behuizing

Omdat ons systeem niet ongelooflijk krachtig hoeft te zijn, zal het niet erg warm draaien. Bovendien selecteren we geen visueel interessante onderdelen. Een compacte en sobere behuizing volstaat dan ook. We opteren voor de Cooler Master MastreBox Lite 3: een zwarte kast met ruimte voor microATX-moederborden. Prijs is hier de voornaamste reden: 47,99 euro is best scherp en de enkele meegeleverde ventilator zal de kast op z’n ééntje fris genoeg kunnen houden. Vooraan vind je twee USB-3-aansluitingen, wat voor dit systeem volstaat.

Moederbord

Moederbord van dienst is de Asus Prime A320M-K. Uiteraard kiezen we hier ook voor een microATX-bordje en opnieuw is de prijs een bepalende factor. Aan 62,90 euro zal je moeilijk een scherper geprijsd bordje vinden. Toch heeft dit moederbord de essentie aan boord: dual channel DDR4-RAM wordt ondersteund, je krijgt aansluitingen voor zes USB 3-poorten en nog eens zoveel USB 2-aansluitingen. Het grootste minpunt is ongetwijfeld het ontbreken van USB Type-C, maar door dat compromis te maken, sparen we geld uit op zowel het moederbord als de case.

Processor

Ons moederbord is uitgerust met de AM4-socket van AMD, en kan dus uitsluitend met een AMD Ryzen-cpu overweg. AMD biedt met Ryzen 3 geweldige prijs-kwaliteitsprocessors. De Ryzen 3 1200 tik je al voor 109,90 euro op de kop. Voor dat geld krijg je een quadcoreprocessor met een basiskloksnelheid van 3,1 GHz. Multithreading tekent niet present. Je kan deze cpu vergelijken met een gemiddelde Core i5 van Intel, maar dan aan een scherpere prijs. Bovendien vind je in de doos meteen een Wraith Stealth-koeling.
Ryzen 3 heeft geen grafische capaciteiten en werkt dus uitsluitend met een extra grafische kaart. Dat maakt de chip niet geschikt voor scherp geprijsde kantoorsystemen, maar omdat deze build toch met spellen overweg moet kunnen, plannen we sowieso een gpu te kopen. In dit scenario is deze processor dan ook koning van de prijs-kwaliteit.

Geheugen

Wat het geheugen betreft, willen we optimaal gebruik maken van de dual channel-capaciteiten van de chipset. We kiezen dus voor twee 4 GB DDR4-latjes. De Crucial 2x4GB kost 72,95 euro en is een ideale keuze voor dit systeem.

Grafische kaart

Voor de grafische capaciteiten vertrouwen we op de GeForce GTX 1050 van Nvidia. We kiezen voor de scherp geprijsde versie van MSI en geven iets meer geld aan de 4 GB-versie van de kaart. Het extra GDDR5-geheugen heeft een voelbare impact op de prestaties van de kaart, en is daarom een centje extra waard. Deze kaart is krachtig genoeg om moderne spellen op een full HD-scherm te spelen met degelijke grafische instellingen. Vergelijk de capaciteiten met die van je PlayStation of Xbox. De MSI GeForce GTX 1050 Ti koop je voor ongeveer 160 euro. De compacte kaart is trouwens ideaal voor deze microATX-computer.

Opslag

Een enkele Samsung 850 EVO SSD met een capaciteit van 500 GB lijkt ons helemaal perfect voor dit systeem. Met een prijskaartje van bijna 170 euro is deze SSD een duurdere optie dan een HDD, maar het opslagmedium is sneller en betrouwbaar. Bovendien is 500 GB voldoende om comfortabel de nodige software en spellen te installeren, zonder dat je een extra harde schijf nodig hebt voor je bescheiden multimediaverzameling.

Voeding

Het enige dat ons nog rest, is stroom. De BeQuit! PurePower 10 kost 79,90 euro en voor dat geld krijg je 500 watt aan stroom. Dat is meer dan genoeg, en geeft je meteen de ruimte om in de toekomst te upgraden naar een krachtigere gpu moest het gamen plots toch een prioriteit worden.
Aan hardware geef je op dit moment ongeveer 728 euro uit. Kies je voor een Linux-distributie, dan ben je daarmee gesteld. Windows 10 Home doet de prijs van het geheel met nog eens 135 euro stijgen.

Waarom niet iedere harde schijf hetzelfde kan

Waarom zou je meer betalen voor een speciale harde schijf in je NAS als een desktopschijf goedkoper is? Harde schijven zijn meer dan een verzameling gigabytes alleen. We doen de motorkap open en onderzoeken wat verschillende types schijven zo uniek maakt.
Stel: je wil een NAS installeren als centrale opslag, multimedia- en back-up-hub voor je huis of klein bedrijf. Je kiest voor een 4-bay-NAS en wil meteen voldoende opslag. Vier schijven van 4 TB in een RAID-5-configuratie moeten volstaan. Daarmee krijg je 12 TB aan opslag en mag één drive er tussenuit vallen. Een capabele NAS is helaas niet heel goedkoop en vier 4 TB-schijven zijn dat al evenmin. In de winkel lonken de desktopdrives. Een Seagate Barracuda van 4 TB, gericht op gebruik in je pc, kost ongeveer 145 euro. Een speciaal voor de NAS geoptimaliseerde schijf zoals de 4 TB IronWolf kost je 178 euro per stuk. Aangezien je vier schijven nodig hebt, komt het prijsverschil op meer dan 130 euro: best significant.

NAS versus server

NAS-schijven en professionele serverschijven zijn niet zo heel verschillend. Drives voor servers hebben dezelfde functies aan boord zoals de extra actuator en de accelerometers. Het verschil is deels op marketing en ondersteuning gebaseerd. Garantie- en support zijn op maat van een datacenter in de plaats van op maat van een consument en klein bedrijfje. Er zijn natuurlijk wel enkele verschillen maar die vind je meer aan de firmware-kant terug. Opnieuw zijn de drives geoptimaliseerd om tegemoet te komen aan de specifieke eisen van de omgeving waarvoor ze op de markt gezet worden.

Duurder, maar waarom?

Waarom zou je meer betalen voor de NAS-schijf als de desktopschijf dezelfde capaciteit biedt? Dat de NAS-schijf geoptimaliseerd is voor gebruik in je kleine server, spreekt voor zich, maar de aanwezigheid van termen als 'agile array' maken niet meteen duidelijk of je nu echt in een noodzakelijk product investeert, dan wel in een slimme marketingval trapt.
We gaan te rade bij Eric Maingot, Senior Customer Engineer bij Seagate. We onderzoeken het verschil tussen verschillende types drives aan de hand van enkele concrete voorbeelden. De technologie is niet dezelfde als die in schijven van bijvoorbeeld Western Digital of Toshiba maar de principes gelden wel voor alle drie de HDD-fabrikanten: HDD's zijn meer dan schijven en lees- en schrijfkoppen alleen, en de keuze van een juist exemplaar heeft wel degelijk een voelbare impact.

Eenvoudige schijf

De desktopschijven zijn in principe vrij eenvoudig. Ze zijn gemaakt om alleen in een desktop (of laptop) te wonen en door slechts één gebruiker tegelijkertijd bedient te worden. Dat zorgt voor relatief eenvoudige lees- en schrijfopdrachten. "Een desktop-HDD zoals de Barracuda heeft een cache van 128 tot 256 MB waarin opdrachten worden gebufferd waarna ze naar de schijf worden geschreven", vertelt Maingot. Speciale technologie is niet aanwezig. Als de schijf zich verslikt in een schrijfopdracht, dan heeft ze in principe de tijd om een fout zelf te corrigeren. Er zijn immers geen andere schijven of gebruikers waarmee de drive rekening moet houden. Ook trillingen zijn niet bepaald een groot probleem: een HDD in een desktop wordt zelden vergezeld van nog drie andere exemplaren. Bovendien kennen de schijven de nodige rust: ze hoeven niet 24 op 24 beschikbaar te zijn.
In de NAS-omgeving stellen zich heel andere eisen. In het scenario aan het begin van deze expert zone haalden we een RAID 5-opstelling aan. Die RAID wordt georganiseerd door de RAID-controller. Die ordent de schijven, bepaalt waar de data komt en beveiligt gegevens met een 'stripe'. Lijkt data plots fouten te bevatten op één drive, dan zal de RAID-controller die fout in een handvol seconden herstellen door naar de stripe-data op de andere schijven te kijken. Fouten op schijf 1 kunnen in principe snel hersteld worden door een soort van back-up op één van de andere drives.

RAID versus HDD

Maingot verduidelijkt het probleem met desktop-HDD's. "Stop je een desktop-HDD in een NAS, dan zullen de RAID-controller en de drive in bovenstaand scenario tegen elkaar vechten. De desktopdrive wil fouten zelf corrigeren, de RAID-controller wil het RAID-volume aanspreken. Het resultaat is een vertraging van het hele systeem die ervoor kan zorgen dat een drive als niet-responsief overkomt en uit de hele RAID wordt gedropt." Desktopdrives hebben met andere woorden firmware die geoptimaliseerd is voor desktopgebruik terwijl de firmware van NAS-schijven speciaal ontwikkeld is voor integratie in RAID-volumes zoals een striped RAID-5.
Wil je je NAS intens gebruiken, dan stelt zich een ander probleem. Maingot: "Hoe meer je van de schijven vraagt, hoe harder ze moeten zwoegen. Dat extra werk brengt trillingen met zich mee." In een NAS zitten drives op enkele centimeters van elkaar waardoor ze beïnvloed worden door vibraties. Een eenvoudige desktop-HDD kan die vibraties alleen ondergaan.
"De lees- en schrijfkop raakt door de trillingen uit zijn lood geslagen en staat niet meer op de exact juiste plaats boven de schijf. Om data uit te lezen of weg te schrijven moet de kop natuurlijk erg nauwkeurig boven de schijven zweven waardoor de drive genoodzaakt is de kop opnieuw te kalibreren. Wanneer een NAS met desktopdrives het hard te verduren krijgt, zullen de prestaties van individuele desktopschijven net achteruitgaan door die trillingen en de constante nood aan kalibratie."

Twee actuators

De IronWolf uit ons voorbeeld heeft daarom een kop gemonteerd op een high-tech-arm. In een desktopschijf heeft de arm slechts één actuator die de positie bepaalt. Die actuator heeft als opdracht de kop op precies de juiste plaats te positioneren voor het uitvoeren van een lees- of schrijfopdracht, maar is niet opgewassen tegen storingen van buitenaf.
De NAS-drive heeft een tweede uiterst gevoelige actuator aan het uiteinde van de arm, net voor de kop. De hoofdactuator zorgt nog steeds voor de positionering boven de schijf terwijl de kleine motor aan de kop specifiek dient om de bewegingen veroorzaakt door trillingen te compenseren. "Het systeem is gekoppeld aan gevoelige accelerometers in de schijf zelf zodat de kop kan anticiperen op trillingen", legt Maingot uit. Het resultaat is een drive die geen last ondervindt van vibraties.

Streaming-specialisatie

Verder ondersteunt de NAS-schijf de 'ATA-8 streaming command set'. Dat wil zeggen dat de drive geoptimaliseerd is voor streaming-commando's. Denk daarbij niet noodzakelijk aan het streamen van een video naar je pc maar eerder het streamen van data van bijvoorbeeld een beveiligingscamera naar de schijf zelf. De drive is uitgerust met algoritmes die dergelijke opdrachten niet meteen naar de schijf wegschrijven maar ze eerst in een cachebuffer bewaren. Zit die buffer vol, dan worden de gegevens weggeschreven op een optimale manier die de herpositionering van de schrijfkop tot een minimum beperkt. "De bewegingen zorgen immers voor de grootste vertragingen tijdens het schrijven. Het resultaat is voelbaar: een desktopschrijf kan perfect overweg met één binnenkomende datastream, een NAS-schijf met ATA-8 ondersteuning kan tot 64 simultane streams verwerken", verklaart de Seagate-specialist.
Tot slot hebben een desktop- en een NAS-schijf verschillende stroombehoeftes. Een NAS staat in principe non-stop ingeschakeld. De drives moeten zo snel mogelijk klaar zijn om werk te verrichten wanneer een gebruiker ze aanspreekt maar ze moeten tegelijkertijd zuinig zijn om kosten te besparen. Een complex systeem van verschillende stroombesparingsmodi laat een NAS-schijf toe om een balans te kiezen tussen een snelle herstarttijd en energiebesparing.

Slimme sensoren

Tot slot is gezondheid relevant. Seagate zet daar specifiek op in met een splinternieuwe technologie: NASworks. NASworks is een set van 200 parameters waarmee je de gezondheid van je schijf bliksemsnel kan nakijken. Denk aan het gekende SMART-systeem maar dan op steroïden. NASworks zit in eerste instantie geïntegreerd in het nieuwste besturingssysteem van Synology-NAS'en. Omwille van afspraken tussen Synology en Seagate wil Maingot ons niet verklappen hoe de sensoren precies in staat zijn de gezondheid van een drive te analyseren.
Een NAS-drive heeft dus tal van specifieke functies aan boord, gericht op specifiek gebruik in een NAS. Geen van die functies vind je terug in desktopdrives omdat ze overbodig zijn in een pc. Er bestaan ook tussenoplossingen zoals we in de Skyhawk-reeks van HDD's zien. Die is geoptimaliseerd voor beveiligingscamera's en heeft daarom functies zoals ATA-8 aan boord. Skyhawk-schijven schrikken er bovendien niet voor terug op 90 procent van de tijd data weg te schrijven. De HDD's hebben verder een grotere cache en zijn uitgerust met firmware die in staat is optimaal met streaming-workloads om te gaan. Bepaalde functies die je op NAS-schijven terugvindt, zijn dan weer niet relevant voor een beveiligingsschijf en zijn dus niet aanwezig. Dat weerspiegelt zich in de prijs: het prijskaartje van een surveillance-drive zit ergens tussen dat van een desktopschijf en een volwaardige NAS-drive.

Betere motor

Tot slot is ook de levensduur van belang. NAS-schijven kunnen meer werk verzetten vooraleer ze verslijten dan typische desktopschijven. De acceptabele werklast wordt bepaald door de gebruikte componenten. "De motor van een schijf die zwaarder belast kan worden, zal beter zijn", aldus Maingot. "Vergelijk het met een wagen: eenzelfde auto is beschikbaar met verschillende motoren al naargelang hoeveel je er mee wil rijden."
Er is met andere woorden een goede reden dat Western Digital, Seagate en Toshiba meer geld vragen voor hun NAS-schrijven dan voor de gewone desktopschijven. De NAS-drives zijn fysiek geavanceerder én hebben geoptimaliseerde firmware. Voor een 2-bay-NAS die je niet al te zwaar wil belasten, kom je misschien nog weg met desktopschrijven. Ga je voor een druk gebruikte NAS met 4 bay's of meer, dan is de investering in een geschikte schijf wel een goed idee. De extra hard- en software maakt de schijf niet alleen sneller maar ook robuuster waardoor ze in principe langer mee gaat in de uitdagende omgeving die een NAS is.